Νευροθεολογία – Αναζητώντας τον Θεό μέσα στον ανθρώπινο εγκέφαλο

neurotheology   «Έχει ο άνθρωπος θρησκευτικό συναίσθημα επειδή υπάρχει Θεός ή μήπως υπάρχει Θεός επειδή ό άνθρωπος έχει θρησκευτικό συναίσθημα;». Ο γρίφος αυτός είναι παλιός, γνωστός, και τείνει να καταντήσει κουραστικός με το τόσο συχνά που χρησιμοποιείται, χωρίς να λαμβάνει απάντηση.

   Τώρα, με τον νεότερο κλάδο της επιστήμης εν ονόματι «Νευροθεολογία», άλλος ένας σχετικός γρίφος μπαίνει στο παιχνίδι, λες και ο πρώτος δεν ήταν αρκετός: «Ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο ή ο εγκέφαλος του ανθρώπου δημιουργεί τον Θεό; Μα επιτέλους, ποιος δημιούργησε ποιον;». Η φημισμένη δημοσιογράφος επιστημονικών ερευνών Sharon Begley, υποστηρίζει ότι «η επιστήμη, παρά τις επιτυχίες της στην γκρίζα ύλη του εγκεφάλου μας, δεν θα απαντήσει ποτέ στο μεγαλύτερο ερώτημα όλων: είναι η δικτύωση του εγκεφάλου μας που δημιουργεί τον Θεό ή ο Θεός δημιούργησε την δικτύωση του εγκεφάλου;». Ποια είναι όμως αυτή η Νευροθεολογία που ήρθε για να μας μπερδέψει ακόμα περισσότερο;

 

   Η Νεύροθεολογία, είναι η επιστήμη που παρατηρεί την σχέση μεταξύ πνευματικών εμπειριών και εγκεφαλικών λειτουργιών. Ίσως να την συναντήσετε και ως Βιοθεολογία ή ακόμα και ως Πνευματική Νευροεπιστήμη. Οι μέχρι στιγμής ανακαλύψεις της Νευροθεολογίας, είναι ότι η αύξηση της έκκρισης συγκεκριμένων ορμονών, κυρίως όπως η Ν-διμεθυλοτρυπταμίνη (N-DMT), μπορούν να προκαλέσουν μεταφυσικές/θεολογικές εμπειρίες.

   Ο Νευροψυχολόγος Dr. Michael Persinger, από το πανεπιστήμιο Laurentian του Οντάριο, ήταν ο πρώτος που ασχολήθηκε με την διέγερση των κροταφιαίων λοβών του εγκεφάλου. Ήταν η δεκαετία του ’80 όταν ο Dr. Persinger διεξήγαγε μια σειρά πειραμάτων με σκοπό να εξηγήσει γιατί οι άνθρωποι βιώνουν παρόμοιες μεταφυσικές εμπειρίες, ακόμα κι αν ανήκουν σε διαφορετικά δόγματα και παραδόσεις. Τελικά όμως αυτό που πέτυχε ήταν να βιώσουν οι εθελοντές του «αιθέριες παρουσίες» και «ενότητας με το σύμπαν», απλά χρησιμοποιώντας μαγνητικά πεδία.

   Τουλάχιστον 80% από τους εθελοντές, ανέφεραν ότι είχαν την αίσθηση μιας παρουσίας στο δωμάτιο. Ακόμα και οι άθεοι εθελοντές, ένιωσαν να «γίνονται ένα με το σύμπαν». Για σκεφτείτε το: όλες οι εμπειρίες πνευματικές φώτισης, ιερής έκστασης, θεϊκού δέους, ενότητας με το Όλον, δεν είναι τίποτε περισσότερο από ένα «γαργάλημα» στους κροταφιαίους λοβούς! Φυσικά, το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας ήταν άμεσο.

Το «γονίδιο του Θεού»

   Ανάμεσα στις περαιτέρω μελέτες που έγιναν, ξεχωρίζει αυτή του εξελικτικού γενετιστή Dean Hamer, διευθυντή της Μονάδας Δομής και Ρύθμισης Γονιδίων στο Εθνικό Ινστιτούτο Καρκίνου των ΗΠΑ. Ο εν λόγω επιστήμονας, υποστήριξε την ύπαρξη του λεγόμενου «γονιδίου του Θεού» (VMAT2), όπως ο ίδιος το ονόμασε, το οποίο βρίσκεται σε κάθε άνθρωπο και του επιτρέπει να βιώνει μεταφυσικές και θρησκευτικά πνευματικές εμπειρίες. Στο βιβλίο του «Το Γονίδιου του Θεού», αναφέρει:

«Η πνευματικότητα αποτελεί μέρος της βασικής γενετικής μας κληρονομιάς. Ναι μεν οι θρησκείες στηρίζονται σε πολιτισμικές παραδόσεις και είναι προϊόν μίμησης, αλλά η πίστη είναι ένστικτο. Η θρησκευτικότητα ενυπάρχει στο ανθρώπινο γονιδίωμα. Η στάση των ανθρώπων απέναντι στον Θεό είναι αποτέλεσμα χημικών αντιδράσεων»

   Μ’ άλλα λόγια, υποστήριξε ότι το θρησκευτικό συναίσθημα είναι μια φυσιολογική κατάσταση για τον άνθρωπο, μια γονιδιακή πληροφορία που υπάρχει μέσα σ’ όλους μας.

«Δεν έχεις ψυχή. ΕΙΣΑΙ ψυχή. Έχεις σώμα»
(αποδίδεται στον C.S. Lewis)

   O Νευροεπιστήμονας Dr. Andrew Newberg M.D, Διευθυντής Έρευνας στο Κέντρο Ολοκληρωμένης Ιατρικής Myrna Brind του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Thomas Jefferson, Επίκουρος Καθηγητής Θρησκευτικών Σπουδών και Αναπληρωτής Καθηγητής Ακτινολογίας στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβανίας, είναι άλλος ένας διακεκριμένος επιστήμονας που ενδιαφέρθηκε για την Νευροθεολογία. Θέλοντας να προχωρήσει τις μέχρι τότε έρευνες ένα βήμα παραπέρα, συνεργάστηκε με Θιβετιανούς μοναχούς και Φραγκισκανές καλόγριες, όπου τους ζήτησε να διαλογιστούν και να προσευχηθούν αντίστοιχα, καθώς εκείνος και οι συνεργάτες του θα σκανάριζαν τους εγκεφάλους τους με αξονικούς και μαγνητικούς τομογράφους. Τα αποτελέσματα της έρευνας ήταν πολύ ενδιαφέροντα, μιας και έδειξαν ότι υπήρχε αυξημένη δραστηριότητα σε κάποια συγκεκριμένα εγκεφαλικά κέντρα, ενώ ταυτόχρονα μειώνονταν οι δραστηριότητα σε κάποια άλλα.

   Η έρευνα όμως που έμελλε να είναι το «διαμάντι» του Dr. Newberg, ήταν το πείραμά του σε συνεργασία με έναν μοναχό του Θιβέτ. Από τον μοναχό ζητήθηκε να διαλογιστεί με σκοπό την ένωση με το Όλον, καθώς μηχάνημα θα καταγράφει τη δραστηριότητα του εγκεφάλου του. Αυτό που κατέγραψε το μηχάνημα, ήταν η παύση της λειτουργίας της περιοχής του ινιακού λοβού. Αυτή η περιοχή είναι αφ’ενός υπεύθυνη για τον προσανατολισμό και αφ’ετέρου για τον καθορισμό των ορίων μεταξύ σώματος και περιβάλλοντος. Αυτό δηλαδή που πέτυχε ο μοναχός, ήταν η απόλυτη κατάρριψη της αίσθησης του που σταματά το σώμα του και που ξεκινά το υπόλοιπο περιβάλλον.

Τα φιλοσοφικά ερωτήματα

    Όπως ήταν αναμενόμενο, όλες αυτές οι έρευνες έχουν εγείρει σωρό συζητήσεων και φιλοσοφικών ερωτημάτων. Γιατί να έχει ο άνθρωπος αυτό το «γονίδιο του Θεού» εάν δεν υπάρχει Θεός; Οι θεϊστές Νευροθεολόγοι φυσικά ισχυρίζονται ότι η ύπαρξη κέντρων στον εγκέφαλό μας, που επιτρέπουν βιώματα επαφής με τον Θεό, είναι απόδειξη της ύπαρξης Θεού. Διότι, τι πιο λογικό για τον Δημιουργό Θεό να πλάσει τους εγκεφάλους μας έτσι, ώστε να επιτρέπεται η επαφή μαζί Του;

   Από την άλλη μεριά, οι Κβαντικοί Επιστήμονες, κρατούν ως λάβαρο τον πατέρα της Κβαντικής Φυσικής Niels Bhor, που υποστήριξε ότι:

«Η ύπαρξη του φυσικού επιστήμονα, είναι ο τρόπος του ελάχιστου μορίου να παρατηρήσει τον εαυτό του».

   Ή, όπως ίσως πιο κατανοητά το έθεσε ο Ζαν Ιβ Λελού (ορθόδοξος ιερέας, θεολόγος, φιλόσοφος, ψυχολόγος) :

«Κάθε άνθρωπος είναι ένα σημείο όπου το Σύμπαν συνειδητοποιεί τον εαυτό του».

   Δηλαδή, η ύπαρξη αυτών των εγκεφαλικών κέντρων, είναι ο δικός μας τρόπος να αντιληφθούμε την πραγματική μας φύση.

   Όπως και να έχει πάντως, το σίγουρο είναι ότι η Επιστήμη, που ανέκαθεν δεν καταδέχονταν ούτε καν να ενδιαφερθεί για θρησκευτικά/πνευματικά θέματα, τώρα δημιουργεί ολόκληρο κλάδο αφιερωμένο στην παρατήρηση αυτών των θεμάτων και φαινομένων.


Πηγές:
The God Experiments, του John Horgan, DISCOVER Magazine
Ένθετο «New Millennium» της εφημερίδας «Tύπος της Kυριακής» στις 6.5.2001
https://www.greatlie.com
http://www.awakengr.com

You can follow any responses to this entry through the RSS 2.0 feed.You can leave a response, or trackback from your own site.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

fourteen + 14 =