Παγανισμός – Πολυθεϊσμός – Πανθεϊσμός

Τι είναι ο Παγανισμός;
Ο Παγανισμός είναι μια θρησκεία η οποία λανθασμένα έχει ταυτιστεί με τον Σατανισμό. Κάθε άλλο παρά σατανική είναι και το πώς σχετίστηκε με τον Σατανά, τον οποίο δεν αναγνωρίζει άλλωστε, δεν το γνωρίζω.
Η λέξη «παγανισμός» προέρχεται από την λατινική λέξη «paganus» που σημαίνει «άνθρωπος της υπαίθρου». Στην αρχαία Ρώμη, χρησιμοποιούσαν αυτήν την λέξη για όσους ζούσαν έξω από την Ρώμη, στην επαρχία, και αργότερα, όταν άρχισε να ανθίζει ο Χριστιανισμός, την χρησιμοποιούσαν για αυτούς που εξακολουθούσαν να πιστεύουν στους αρχαίους Θεούς.
Τα χαρακτηριστικά των Παγανιστικών θρησκειών είναι ότι:
– Δεν υπάρχουν ναοί, αλλά ναός είναι η ίδια η Φύση.
– Δεν υπάρχει συγκεκριμένο δόγμα, πέραν της αντίληψης ότι το Θείο δεν είναι κάτι ξέχωρο από εμάς, αλλά είμαστε κομμάτι Του και είναι κομμάτι μας, και αυτό δεν ισχύει μονάχα για τους ανθρώπους, αλλά για τα πάντα, είτε έμψυχα είτε άψυχα, επομένως τα πάντα είναι ιερά και άξια σεβασμού.
– Χωρίς να υπάρχει δόγμα, είναι λογικό να μην υπάρχει και προσηλυτισμός. Οι Παγανιστές όχι μόνο δεν θα προσηλυτίσουν ποτέ κανένα, αλλά απεχθάνονται και όσους το κάνουν. Η φύση της θρησκείας είναι τέτοια που αγκαλιάζει όλες τις θεοφιλοσοφίες σαν εξίσου σεβαστές.
– Δεν υπάρχουν πνευματικοί ηγέτες. Η επαφή του πιστού με το Θείο και η καθοδήγησή του από Αυτό είναι άμεση χωρίς «μεσολαβητές».
– Όποιες κι αν είναι οι Θεϊκές μορφές που αντιλαμβάνεται ο καθένας, έχουν τον κοινό παράγοντα ότι δεν μπορούν να χαρακτηριστούν ούτε καλόβουλες ούτε κακόβουλες. Ο Παγανισμός αντιλαμβάνεται το κακό και το καλό σαν τις 2 πλευρές του ιδίου «νομίσματος» που χαρακτηρίζει τα πάντα. Δεν υπάρχει δηλαδή απόλυτο κακό όπως δεν υπάρχει απόλυτο καλό, και γι αυτό το λόγο οι Θεότητες, οι εκφράσεις δηλαδή του Θείου, δεν μπορούν να διαχωριστούν σε καλόβουλες και κακόβουλες, αλλά στην ένωση και των δύο.
– Αποσκοπούν στην απόλυτη εναρμόνιση με την φύση.

Πανθεϊσμός και Πολυθεϊσμός
Ο Παγανισμός χωρίζεται σε 2 άλλες μεγάλες κατηγορίες, τον Πανθεϊσμό και τον Πολυθεϊσμό. Δεν είναι εύκολο να τραβήξουμε μια σαφή γραμμή διαχωρίζοντας τα πιστεύω του Πανθεϊσμού από αυτά του Πολυθεϊσμού και μερικές Παγανιστικές θρησκείες εμπλέκουν και τα δύο, κάνοντας τον διαχωρισμό ακόμα πιο δύσκολο.
Προσπαθώντας πάντως να τα διαχωρίσουμε, θα μπορούσαμε να πούμε ότι η βασική διαφορά είναι για τον μεν Πανθεϊσμό η έκφραση του Θείου μέσα από τα πάντα, με απόλυτη απουσία Θεοτήτων, για τον δε Πολυθεϊσμό η έκφραση του Θείου αφ’ ενός μέσα από τα πάντα αλλά και αφ’ ετέρου με Θεότητες.
Θα προσπαθήσω να γίνω πιο σαφής:

Ο Πανθεϊσμός προέρχεται από τις λέξεις «παν» και «Θεός». Και τα δύο μαζί εννοούν ότι «τα πάντα είναι Θεός». Ο Πανθεϊσμός χαρακτηρίζεται από την τέλεια απουσία δόγματος και η αναφορά στο Θείο γίνεται ως το Όλον, το Ένα, το Αθάνατο, το Υπάρχον, ή απλά Φύση. Αυτό το Ένα δεν έχει όνομα (μερικές μάλιστα Πανθεϊστικές θρησκείες το αναφέρουν ως «το Ανώνυμο με τα χίλια ονόματα»), γένος, ανθρώπινα χαρακτηριστικά, μορφή και γενικά δεν μπορεί να κατανοηθεί με το Πνεύμα παρά μόνο με την Ψυχή. Είναι αυτό που κινεί τα πάντα και που κινείται από αυτά, αυτό που βρίσκεται μέσα αλλά και γύρω από τα πάντα, αυτό που δημιούργησε τα πάντα και δημιουργήθηκε από αυτά, που επηρεάζει και επηρεάζεται από τα πάντα.
Δύσκολη έννοια για να τη συλλάβει ο ανθρώπινος νους, γι’ αυτό και έρχεται ο Πολυθεϊσμός να τη απλοποιήσει λίγο ώστε να γίνει πιο κατανοητή, αλλά και για να ικανοποιήσει την ανθρώπινη ανάγκη της προσευχής:

Ο Πολυθεϊσμός έχει κάποιο δογματικό προσανατολισμό οποίος όμως είναι πολύ γενικός και καθόλου ειδικός. Οι Πολυθεϊστές πιστεύουν σε περισσότερες από 1 Θεότητες, οι οποίες όμως δεν είναι τίποτε άλλο παρά διαιρέσεις του Θείου. Δηλαδή, όλες μαζί και μαζί με όλα τα έμψυχα και άψυχα, δημιουργούν το Ένα, το Όλον, το Αθάνατο, το Υπάρχον.
Οι Θεότητες αυτές καλύπτουν την ανθρώπινη ανάγκη να συλλάβουμε μια μορφή, ένα όνομα, ένα χαρακτηριστικό, κάτι που ο Πανθεϊσμός δεν το προσφέρει, και μπορούν να χαρακτηριστούν ως «μεσάζοντες».
Με άλλα λόγια, φαντάσου το Θείο σαν ένα τεράστιο δέντρο με χιλιάδες κλαδιά και δισεκατομμύρια φύλλα: ο κορμός αντιπροσωπεύει την «καρδιά» Του, το κέντρο Του, κάθε κλαδί αντιπροσωπεύει μια Θεότητα, κάθε φύλλο έναν άνθρωπο, ένα ζώο, ένα αντικείμενο, και όλα μαζί δημιουργούν το δέντρο. Το σε ποιο «κλαδί» βρίσκεσαι δεν έχει απολύτως καμία σημασία, μιας και όλα είναι προεκτάσεις του «κορμού», αλλά εσύ, ως μικρό «φυλλαράκι», δεν μπορείς να δεις τον κορμό, παρά μόνο μερικά από τα κλαδιά, οπότε και σε αυτά απευθύνεσαι για να επικοινωνήσεις με τον κορμό… Ελπίζω το παράδειγμα να ήταν αρκετά σαφές.