Το Αιώνιο Θηλυκό

«Για να μπορέσω ως γυναίκα να παρουσιάσω στην κοινωνία μία εναλλακτική λύση στην πατριαρχία πρέπει πρώτα να μάθω ποια ήμουν, πριν η πατριαρχία με υποβιβάσει σε αυτό που είμαι σήμερα»
Εύα Μπόρνεμαν (γυναίκα του Έρνεστ Μπόρνεμαν, συγγραφέα του «η πατριαρχία, η προέλευση και το μέλλον του κοινωνικού μας συστήματος»)

Να ένα θέμα που θέλει μεγάλη προσοχή τόσο στην έναρξή του όσο και στην ανάλυσή του. Δεν είναι δύσκολο να θεωρηθώ φεμινίστρια. Όχι πως θα ήταν κακό αλλά αυτόματα θα έχανα την αντικειμενικότητά μου. Φεμινίστρια δεν είμαι ούτε υπήρξα ποτέ. Πιστεύω πως το αρσενικό και το θηλυκό αλληλοσυμπληρώνονται ή τουλάχιστον έτσι θα έπρεπε. Σε καμία περίπτωση με το παρόν κείμενο δεν θέλω να μειώσω τον Άνδρα. Άλλωστε όλες οι γυναίκες έχουμε πάρει πολλές χαρές από την συντροφιά του. Αυτό που θα προσπαθήσω να αναλύσω είναι το πολύπλευρο του Θηλυκού.

Ας πάμε εκεί που ο ιστορικός χρόνος χάνεται μέσα στην ομίχλη. Εκεί που το Θηλυκό φρόντιζε τα μικρά του, τα προστάτευε, και τα αγκάλιαζε. Η αγκαλιά, εξ’ άλλου, είναι γένους θηλυκού! Το θηλυκό των Σπηλαίων, που ήταν Φύλακας της Φωτιάς, Διαχειρίστρια των αποθηκευμένων Αγαθών, Εφευρέτρια των αγροτικών εργαλείων, Μητέρα και Προστάτιδα των μικρών του. Οι πρώτες οργανωμένες κοινωνίες, αυτές των σπηλαίων ήταν μητριαρχικές. Η γυναίκα είχε την συνολική ευθύνη του οικισμού κα των παιδιών της. Ο άνδρας δεν γνώριζε πως συμμετείχε στην διαδικασία αναπαραγωγής. Εξ΄ άλλου η σχέση της μητέρας με το παιδί είναι φυσικό περιστατικό, ενώ η σχέση του πατέρα με το παιδί είναι σχέση δικαίου. Οι κοινωνίες λοιπόν στην εποχή (ή στις εποχές) των σπηλαίων ήταν μητριαρχικές. Το θαύμα της ζωής συντελούταν από τα θηλυκά μέλη της σπηλιάς. Η γυναίκα λοιπόν ήταν ελεύθερη να διαθέσει ερωτικά τον εαυτό της όπως νομίζει. Ο άνδρας την επισκέπτεται στην σπηλιά της μητέρας της ενώνεται μαζί της και επιστρέφει στην σπηλιά της δικής του μητέρας. Η γυναίκα ήταν αυτή που έβγαζε από μέσα της ένα μικροσκοπικό πλάσμα ολόϊδιο με εκείνη. Σαν την Μητέρα Φύση, που προσφέρει κάθε ‘Άνοιξη και Καλοκαίρι τους καρπούς που βγαίνουν από μέσα της (το χώμα) για να θρέψει τα παιδιά της! Εκπληκτικό! Ο άνδρας έμενε έκθαμβος μπροστά σε αυτό το γεγονός. «Αυτή» μπορεί να δημιουργεί σαν θεός άρα… είναι θεός. Απλουστευμένη λογική, όμως για φανταστείτε να πάθουμε ξαφνικά ομαδική αμνησία και να βρεθούμε σε έναν κόσμο ήσυχο, καθαρό από κάθε δική μας παρεμβολή… δεν νομίζω να σκεπτόμασταν διαφορετικά. Το Δίκαιο στις μητριαρχικές κοινωνίες ασκούταν με την υφή της Μάνας η οποία τιμωρεί αλλά σε καμία περίπτωση δεν χρειάζεται ζυγαριά όπως η τυφλή Θέτιδα. Έκρινε με την καρδιά της. Οι Ετρούσκοι μας έχουν αφήσει σαν κληρονομιά την δική τους ιστορία. Οι γυναίκες της Φυλής κρατούσαν στα χέρια τους την οικονομία με την παραγωγή αγροτικών προϊόντων, με την ύφανση, με την κατασκευή εργαλείων για να διευκολύνει τις εργασίες της. Γίνεται Ιέρεια της οικογένειάς της. Προσεύχεται στην Μητέρα-Γη. Είναι όμοιες βλέπετε. Παρατηρεί το φεγγάρι και τις κινήσεις του. Αλήθεια, η κίνηση του φεγγαριού έχει συνάφεια με εκείνο το αίμα που της παρουσιάζεται κάθε 28 ημέρες. Ναι! Τώρα το βλέπει. Η θεά-Σελήνη κάτι έχει να κάνει με τα έμμηνά της. Ίσως να πρόκειται για κάποιο δώρο της Θεάς. Ένα δώρο που έχει να κάνει με τα μωρά της. Όταν ένα μωρό έρχεται, τα έμμηνα σταματούν. Έτσι το Θηλυκό αρχίζει την πνευματική αναζήτηση. Παρατηρεί το ουράνιο στερέωμα. Υπάρχουν μικρά-μικρά φωτάκια. Υπάρχει ένας δίσκος φωτεινός και ζεστός, υπάρχει η Σελήνη. Με τα χρόνια βεβαιώνεται πως η κινήσεις αυτών των σωμάτων είναι σταθερές. Απομακρύνεται ο ζεστός δίσκος για λίγο καιρό αλλά μόνο για να επανέλθει. Το κρύο και τα χιόνια μένουν λίγο καιρό πάνω στην Μητέρα Γη. Όταν λιώσουν η Μητέρα-Γη, βγάζει από το σώμα της γεννήματα. Όμορφα φυτά που ευωδιάζουν. Μερικά είναι τροφή, άλλα είναι φάρμακο, άλλα είναι απλά όμορφα και μοσχομυρίζουν. Όλα γίνονται εργαλεία της : η σελήνη, η φωτιά, τα βότανα, και όποιο εργαλείο έχει φτιάξει μόνη της… να λοιπόν οι πρώτες μάγισσες. Γνώριζαν πώς να παράγουν τροφή και να θεραπεύουν κάποιες αρρώστιες. Εκείνες οι γυναίκες -ίσως όλες- άρχισαν να θεοποιούνται στα μάτια των υπολοίπων της φυλής… συνέχισαν το έργο τους επιθυμώντας να ευχαριστήσουν τις θεότητες που τις βοηθούν και τότε άρχισαν να παρατηρούν την δύναμη που ασκούν πάνω τους δυνάμεις που δεν μπορούσαν να δουν με τα μάτια τους. Κυρίες και Κύριοι υποκλιθείτε στην πρώτη μάγισσα. Ερχόταν σε επαφή με τις θεότητές της, δημιούργησε τελετές ευχαριστίας… είχε ήδη μπει το νερό στ’ αυλάκι.

Αν ταξιδέψουμε ποιο κοντά σε εμάς, στον χρόνο και πάμε μέχρι την Κνωσό, παρατηρούμε στις αρχαιότατες τοιχογραφίες των παλατιών, πώς η Μητέρα-Θεά κρατώντας δύο φίδια στα χέρια (γνώσεις φαρμακολογίας και ιατρικής) στεκόταν μόνη, όρθια χωρίς την συντροφιά της ανδρικής θεότητας. Έτσι η Μαγεία είναι γένους θηλυκού γεννιέται δηλαδή από την γυναίκα. Είναι Ιέρεια! Αναλαμβάνει και πραγματώνει όλες τις τελετές που η ίδια έχει σκεφτεί. Έχει επαφή με το θείο. Γνωρίζει πολλά που βοηθούν την κοινωνία που ζει και δημιουργεί. Είναι η Μεγάλη Ιέρεια. Σιγά-σιγά αυτό αλλάζει. Η παρατήρηση βοηθά και τον άνδρα και την γυναίκα να συνειδητοποιήσουν πως συμμετέχει και εκείνος στην αναπαραγωγή. Αυτό του δίνει μία κάποια αξία μέσα στην Φυλή, όμως έχουν περάσει πολλά, πάρα πολλά χρόνια που θεωρούσε τον εαυτό του υποδεέστερο εκείνης. Ίσως ήρθε η ώρα να μπουν τα πράγματα στην θέση τους. Ο άνδρας παίρνει την θέση που του ανήκει δίπλα στην Μητέρα-Θεά. Στην αρχή δειλά κάθεται στα πόδια της και αργότερα στέκει δίπλα της σαν ισότιμος. Εκείνη γνωρίζει ήδη τα βότανα, γνωρίζει τέχνες… τι άλλο γνωρίζει άραγε;

Κάτι συνέβη τότε… Όμως συνέβη κάτι τόσο καταλυτικά μεγάλο, το οποίο ήταν ικανό να κάνει τους κατοίκους αυτής της χώρας να ξεχάσουν την γραφή τους! Ένας μεγάλος σεισμός, όπως επιμένουν να μας λένε, δεν αρκεί για τα τραγικά γεγονότα που ακολουθούν. Οι αρχαιολόγοι και οι ιστορικοί βρίσκουν και ασφαλώς μας λένε πως αυτό το «κάτι» κόστισε πολλά στις τότε κοινωνίες και τους πολιτισμούς που είχαν αναπτυχθεί. Δεν βρίσκουν ίχνη πολέμων. Τι να ήταν αυτό που μείωσε τραγικά τον πληθυσμό της Ελλάδας, σταμάτησε κάθε αγροτική δραστηριότητα και πέρασαν πέντε αιώνες (περίπου) μέσα στην πείνα και την αμάθεια; Κάποια απεργία διαρκείας από την τεκνοποίηση ίσως; Η Κλυταιμνήστρα, Η Ελένη, η Πηνελόπη ανήκουν σε έναν μητριαρχικό κόσμο. Εκείνες ήταν οι βασίλισσες. Για ποιόν λόγο λοιπόν ο Οδυσσέας ήθελε να γυρίσει κρυφά στο νησί του ανησυχώντας για το τι θα βρει; Για το αν η βασίλισσά του δεν θα τον είχε αντικαταστήσει με κάποιον άλλον δίπλα της; Η Οδύσσεια και η Ιλιάδα μας λένε πως αυτός ήταν ο βασιλιάς. Τότε λοιπόν; Μήπως τελικά ήταν εκείνη η βασίλισσα και ήταν ελεύθερη να διαθέσει το κορμί της όπως ήθελε; Μήπως οι σύντροφοι των βασιλισσών ήταν αναλώσιμοι; Το πνεύμα του Αγαμέμνονα αναγνώρισε ως φυσιολογικό να τον τραπεζώσει ο εραστής της γυναίκας του και δεν κατηγόρησε την Κλυταιμνήστρα ως μοιχαλίδα αλλά επειδή δεν του έκλεισε τα μάτια και το στόμα αφού τον θανάτωσε ο Αίγισθος. Έτσι τουλάχιστον μας λέει ο Αισχύλος. Το πρόβλημα είναι πως μας το λέει περίπου 800 χρόνια αφού έζησαν οι πρωταγωνιστές της Ιλιάδας και της Οδύσσειας.

Οι Αμαζόνες τώρα, αναφέρονται σαν πραγματικές πολεμίστριες οι οποίες έχουν γράψει με χρυσά γράμματα την ιστορία τους. Πρόκειται για γυναίκες που από μικρά κορίτσια μάθαιναν τον πόλεμο. Η ιστορία λέει -δεν γνωρίζω κατά πόσο αληθεύει- πως έκοβαν τον ένα τους μαστό για να μην τις εμποδίζει στην χρήση του τόξου. Άριστες ιππεύτριες! Ο φόβος και ο τρόμος των αντιπάλων τους. Η τελευταία μάχη των Αμαζόνων δόθηκε στην εποχή που βασίλευε στην Αθήνα ο Θησέας. Οι Σκύθες είχαν γνωριστεί προσωπικώς με τα όπλα των Αμαζόνων. Η τελευταία μάχη δόθηκε με αυτούς. Ξαφνιάστηκαν οι Σκύθες νομίζοντας πως τους πολεμούσαν νεαροί. Από τις πρώτες νεκρές που περιμάζεψαν κατάλαβαν, με έκπληξη, πως πολεμούν με γυναίκες… τις περίφημες Αμαζόνες. Οι Σκύθες έριξαν τα όπλα τους κάτω, και έζησαν με τις Αμαζόνες ειρηνικά στον τόπο τους. Ακόμη και ο Ηρακλής τα βρήκε σκούρα και νικήθηκε από εκείνες αλλά ο Ησίοδος το αποσιωπά.

Οι αιώνες περνούν… Φτάνουμε στην Αθήνα του Περικλή ή λίγο πριν από αυτόν. Η γυναίκα έχει πλέον κλειστεί στο σπίτι της. Στην Αθήνα κυκλοφορούν οι γυναικονόμοι εντεταλμένοι φύλακες της «κόσμιας γυναικείας διαγωγής» όταν -σπανίως- αποφάσιζαν να κυκλοφορούν στον δρόμο. Οι τραγικοί ποιητές μας, με μία εμπάθεια που δεν ταιριάζει στην ιδιοφυΐα τους, δεν χάνουν ευκαιρία να μειώσουν το Θηλυκό σαν «άπιστη», «άστατη», «χωρίς μυαλό»…! Ο Μένανδρος, ο Ευριπίδης, ο Αριστοφάνης, και πολλοί άλλοι. Γιατί άραγε; Γιατί αυτό το μένος; Μήπως πρόκειται για κατάλοιπο μίας άλλης εποχής, όπου ένιωθε μειωμένος από τις γυναικείες δυνατότητες; Πιθανόν.
Ίσως πάλι όλοι αυτοί οι μεγάλοι ποιητές έγραψαν αυτές τις τραγωδίες -οι οποίες δεν διεσώθησαν τυχαία…- για να ξεριζώσουν από την ψυχή του λαού την από αιώνες πίστη στην μητριαρχία. Προσπαθούν να περάσουν ένα νέο πρότυπο γυναίκας όπου υπάρξεις σαν την Μήδεια, σαν την Κλυταιμνήστρα, σαν την Σαπφώ, έπρεπε να μείνουν στο υποσυνείδητό μας σαν μιάσματα.
Ο άνδρας, ο απόλυτος πλέον, άρχοντας του νέου πολιτισμού γράφει μυθολογία… «ο Δίας γέννησε από το κεφάλι του την θεά Αθηνά και από τον μηρό του τον Διόνυσο» μας λέει ο Ησίοδος. Νέα στοιχεία λοιπόν μας αποκαλύπτουν πως όοοοχι δεν είναι μόνο η γυναίκα ικανή να γεννά αλλά και ο άνδρας. Άσχετα αν πρέπει να είναι Θεός για να κάνει κάτι τέτοιο. Αυτός ο νέος πολιτισμός χρειαζόταν ρίζες, πατρότητα… Να λοιπόν πως εξηγείται το γεγονός πως όλοι οι βασιλιάδες της νέας εποχής είναι παιδιά Θεών. Βεβαίως! Η σκούφια τους κρατά από άνδρα! Όχι από γυναίκα πλέον. Και τι άνδρα… Θεό παρακαλώ!
Οι άνδρες πλέον ιερουργούν. Βέβαια για να μην σοκάρουν το κοινό αίσθημα το οποίο για αιώνες ριζωμένο είχε μέσα του την Θηλυκή Μεγάλη Ιέρεια, αναγκάζονται να φορέσουν μακρύς μανδύες, ενώ οι υπόλοιποι άνδρες φορούσαν κοντούς. Το Θηλυκό κρατά ζηλότυπα για τον εαυτό του όποια γνώση είχε κερδισμένη με πολύ δουλειά και παρατήρηση, μέχρι τότε. Την Μαγεία! Οι άνδρες ούτως ή άλλως δεν την θέλουν, είναι θηλυκό χαρακτηριστικό και η νέα κοινωνία θα βασιστεί στον ανδρικό ορθολογισμό. Καθόλου συναίσθημα. Έτσι η Μαγεία από τους άνδρες υποβιβάζεται ως γυναικεία ενασχόληση. Κίρκη, Μήδεια, Καλυψώ -Οι γνωστότερες Μάγισσες! Βέβαια, εννοείται πως κατασυκοφαντημένα, θα φτάσουν τα ονόματά τους μέχρι τις μέρες μας. Κι΄ όμως… αν δούμε πιο ψύχραιμα τα χαρακτηριστικά αυτών των γυναικών θα διαπιστώσουμε πως πρόκειται για βασίλισσες.
Να λοιπόν η «κατάπτυστη» μητριαρχία… η «κακές μάγισσες», που ζούσαν χωρίς αρσενικό και οι δύο τουλάχιστον εξ’ αυτών έπεσαν με τα μούτρα στον Οδυσσέα. Αχ, Οδυσσέα… έρημε Οδυσσέα που να το ‘ξερες πως θα είχες τέτοιες ερωτικές επιτυχίες στα μυαλά άλλων… αιώνες μετά από εσένα και τα ταξίδια σου!
Τις χρησιμοποίησαν λοιπόν ως παραδείγματα προς αποφυγήν περίπου 800 χρόνια μετά, για να νουθετήσουν τις σύγχρονές τους γυναίκες : «Να! Η μία σκότωσε τα παιδιά της. Οι άλλες λιγωμένες δεν άφηναν τον οικογενειάρχη να επιστρέψει σπίτι του. Εσύ, Γυναίκα του Χρυσού Αιώνα του Περικλή, τι αξία μπορεί να έχεις με τέτοιες προγόνους;…». Δείξτε μου μία γυναίκα σήμερα που να μην έχει πιστέψει άσκεφτα αυτές τις ιστορίες… ούτε εγώ όταν τις πρωτοδιάβασα. Όμως οι γυναίκες μέσα τους είχαν κληρονομιά την διαθήκη των μαμάδων τους. Βότανα, ξόρκια και προσευχές στην Μητέρα Φύση. Είχαν και κάτι άλλο… Πίστη σε ότι έκαναν και Αγάπη. Αγάπη για τον άνδρα τους, για τα παιδιά τους, για την Φύση. Έτσι έφτασαν αυτές διδαχές στις μέρες μας. Από στόμα σε αυτί, κρυφά, σιγανά… να μην ακούσει κανείς!
Αν θυμηθούμε την Λυσιστράτη, θα υποψιαστούμε πως η ερωτική αποχή για να σταματήσει ένας ανόητος πόλεμος ίσως είναι μία αρχαία μνήμη. Απεργία γεννήσεων! Πως αλλιώς να εξηγηθεί η μείωση πληθυσμού χωρίς αποδείξεις πολέμου; Εξ’ άλλου με τόσες γνώσεις βοτανολογίας, λέτε οι προμάμμες μας να μην μπορούσαν να εμποδίσουν μία κύηση;! Η Γνώση έφτασε μέχρι σήμερα και γνωρίζουμε πως αν ρίξουμε 2-3 σταγόνες λεμονιού μέσα στον κόλπο μας, πριν την ερωτική συνεύρεση το σπέρμα σκοτώνεται.

Η μόνη φυλή που κράτησε τον μητριαρχικό της χαρακτήρα ήταν η Σπάρτη. Τα κορίτσια εκπαιδεύονται μαζί με τα αγόρια. Ίδιες ασκήσεις, ίδια αντιμετώπιση. Δεν υπάρχουν αρσενικά και θηλυκά εκεί. Υπάρχουν μόνο παιδιά. Τα οποία ανήκουν στην Πολιτεία. Ο μόνος κατάπτυστος στην αρχαία Σπάρτη ήταν εκείνος που δεν είχε παιδιά. Δεν του επέτρεπαν να παρακολουθήσει τους αγώνες των νέων και των νεανίδων. Μία ξένη γυναίκα είχε πει στην Γοργώ, γυναίκα του Λεωνίδα του Σπαρτιάτη, πως «μόνο εσείς οι Λάκαινες εξουσιάζετε τους άνδρες σας» και εκείνη της απάντησε «γιατί μονάχα εμείς γεννούμε Άνδρες». Ας το σκεφτούμε λίγο αυτό… έχει πολύ σοφία μέσα του. ‘Άνδρας είναι ο Γενναίος, ο Έξυπνος, ο Έχων Λόγο, ο Δυνατός (και όχι ο φαφλατάς που την όποια δύναμή του, την ασκεί πάνω σε σωματικά πιο αδύναμους δηλαδή γυναίκες ή παιδιά).

Αν περάσουμε στους χρόνους του Βυζαντίου. Εκεί πλέον η γυναίκα έχει γίνει μιαρή, βρώμικη, ανάξια λόγου και απορούν όλοι γιατί την έπλασε ο Θεός (άλλος θεός αυτός… φρέσκος!). Πόσοι και πόσοι δεν ακρωτηριάσθηκαν για να μην νιώθουν την επιθυμία της γυναικείας συντροφιάς ή αν θέλετε να μην έχουν πλέον την δυνατότητα να συνευρεθούν μαζί της. Ακρότητες! Τι μπορώ να γράψω για μία τόσο σκοτεινή εποχή…

Ακόμη και σήμερα, και εννοώ τα τελευταία 500 χρόνια, η γυναίκα είχε πολύ περισσότερες υποχρεώσεις έναντι της «κοινωνίας». Ηθικές και πρακτικές. Κι όμως η γυναίκα, η Ελληνίδα, διότι για αυτήν γνωρίζω, εξευτελίστηκε, βιάστηκε, πείνασε, δούλεψε, διακινδύνευσε την ζωή της, αλλά πάντα μάζευε γύρω της τα παιδιά της όπως η κλώσα τα κλωσόπουλα για να τα προστατεύσει, να τα νουθετήσει, να τα θρέψει, να τα μεγαλώσει. «Τιμή και Δόξα λοιπόν στην Ελληνίδα Μητέρα». Την τιμή αυτήν στην Ελληνίδα δεν την αποδίδω πρώτη εγώ. Πρώτος το έκανε ο Νίκος Τσιφόρος, ο γνωστός μας συγγραφέας που τα βιβλία του μας έμαθαν ιστορία ενώ ταυτόχρονα μας έκαναν να γελάσουμε. Αυτήν την φράση του μπορείτε να την διαβάσετε στο βιβλίο του «Η Ιστορία της Αθήνας».

Το αιώνιο θηλυκό λοιπόν, μία εφευρέτρια, μία γιατρός, μία μάνα, μία πολεμίστρια… προσφέρει τις γνώσεις της, γεννά παιδιά, εργάζεται συχνά αθόρυβα, δίνει την ζωή της για το γενικό καλό στους αιώνες που πέρασαν. Εδώ και 2,500 χρόνια είναι μόνη σε αυτόν τον αγώνα … δυστυχώς.

Από αυτήν την διαμάχη, που κρατά έως σήμερα, νομίζω πως μόνο οι άνδρες έχασαν. Τι πιο όμορφο από το να έχεις δίπλα σου ένα διαισθητικό πλάσμα το οποίο να είναι σύμμαχός σου και όχι αντίπαλός σου. Δεν γνωρίζουν πόσα έχουν να κερδίσουν από το Θηλυκό. Εμείς που γνωρίζουμε πόσα χάνουμε από την όποια αντιπαλότητά μας με τον Άνδρα, οφείλουμε να του το πούμε. Οφείλουμε να μεγαλώσουμε τα παιδιά μας, αγόρια και κορίτσια, αρμονικά. Να τα μάθουμε να σέβονται ο ένας τον άλλον. Να αγαπούν ο ένας τον άλλον. Δική μας είναι η υποχρέωση αφού έχουμε την Γνώση.

Ένα είναι σίγουρο. Εμείς οι σημερινές γυναίκες έχουμε πολλά να διδαχθούμε από τις μητέρες μας… τις μητέρες που μας μεγάλωσαν ανά τους αιώνες. Ίσως έτσι καταφέρουμε να γίνουμε καλύτερες. Το χρειαζόμαστε να γίνουμε καλύτερες. Το μπορούμε!

Βιβλιογραφία :
Λιλή Ζωγράφου «Από την Μήδεια στην Σταχτοπούτα – η ιστορία του φαλλού».
Ησίοδος «Θεογονία»
Π. Λεκατσάς :
– «Ερμηνεία μιας μορφής της Προϊστορικής και Ορφικοδιονυσιακής θρησκείας».
– «Η μητριαρχία και η σύγκρουσή της με την ελληνική πατριαρχία»