«Εγώ είμαι το φως του κόσμου»[1]
«Τότε, οι δίκαιοι θα λάμψουν σαν τον ήλιο,
μέσα στη βασιλεία τού Πατέρα τους.
Αυτός που έχει αυτιά για να ακούει, ας ακούει»[2]
Ο Χριστιανισμός είναι μια θρησκεία που «γεννήθηκε» κυρίως από Εβραίους και στηρίχθηκε κατά μεγάλο μέρος της στον Ιουδαϊσμό. Είναι λοιπόν αναμενόμενο να υπάρχουν πολλά κοινά στην βασική φιλοσοφία των δύο αυτών θρησκειών. Πέραν της φανερής ομοιότητάς τους στις πεποιθήσεις περί Ενός Δημιουργού Θεού και Ενός Μονογενή Υιού Σωτήρα, διαβάζοντας πιο προσεχτικά την Καινή Διαθήκη παρατηρείται το πέρασμα της Αστρολογίας από τον Ιουδαϊσμό στον Χριστιανισμό. Επίσης, η ίδια η ιστορία των πρώτων Χριστιανών μαρτυρά τη σχέση της Αστρολογίας με τον Χριστιανισμό.
Φαίνεται πως οι πρώτοι Χριστιανοί τιμούσαν τη σχέση αυτή και κάθε άλλο παρά προσπαθούσαν να την κρύψουν. Αντιθέτως, ένα από τα συνηθέστερα σύμβολα της πίστης τους, ήταν ο κύκλος με μια τελεία στο κέντρο, που πρόκειται για πανάρχαιο και ευρέως χρησιμοποιούμενο σύμβολο του Ήλιου, που συναντούμε σε όλους τους αρχαίους πολιτισμούς[3].
Είναι γνωστή η στενή σχέση του Χριστού με το Φως. Συνηθίζεται ν’ αναφέρεται ως «Ήλιος Δικαιοσύνης» και μέσα στα Ευαγγέλια εμφανίζεται ο Χριστός να αυτοσυσχετίζεται με το Φως:
«Ο Ιησούς, λοιπόν, μίλησε πάλι προς αυτούς, λέγοντας: Εγώ είμαι το Φως τού Κόσμου»[4].
Πέραν όμως αυτής της έμμεσης αναφοράς της σχέσης του Χριστού με τον Ήλιο, τα Ευαγγέλια παραδίδουν κι άλλες πολλές αστρολογικές ενδείξεις. Για παράδειγμα, αξίζει ν’ αναφερθεί ότι, η παραδοσιακή πεποίθηση του ότι ο Ιησούς υπήρξε μαραγκός στο επάγγελμα, όπως και ο θετός πατέρας του Ιωσήφ, είναι αυθαίρετη. Όπως αναφέρεται στα Ευαγγέλια, ο Ιησούς υπήρξε τέκτων:
«ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΟΥΤΟΣ Ο ΤΕΚΤΩΝ Ο ΥΙΟΣ ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ;» Μκ. 6:3.
«Τέκτων», με την ευρεία έννοια, σημαίνει «χτίστης», όχι «μαραγκός». Χτίστης λοιπόν ο Ιησούς, δηλαδή έχτιζε σπίτια, «οίκους» με την αρχαία ονομασία τους. Εκείνος τα έχτιζε και ο Πατέρας του τα κατείχε όλα:
«ΕΝ ΤΗ ΟΙΚΙΑ ΤΟΥ ΠΑΤΡΟΣ ΜΟΥ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΛΑ ΟΙΚΗΜΑΤΑ» Ιν. 14:2.
Ας θυμηθούμε το πώς τιτλοφορούν οι τέκτονες τον Θεό: «ο Μέγας Τέκτων». Παρ’ όλο όμως το επάγγελμά του, ο ίδιος ο Ιησούς δεν είχε στέγη να μείνει:
«Οι αλεπούδες έχουν φωλιές και τα πετεινά του ουρανού προσωρινές κατοικίες, αλλά ο Υιός του Ανθρώπου δεν έχει πού να γείρει το κεφάλι του»[5].
Απ’ όλα τα παραπάνω, διακρίνεται μια ένδειξη της σχέσης του Χριστού με τον Ήλιο: και οι δύο δημιουργούν «Οίκους», ανήκουν σε μια μεγαλύτερη Δύναμη στην οποία ανήκουν όλοι οι «Οίκοι», αλλά δεν έχουν έναν δικό τους Οίκο, μα περιφέρονται διαρκώς, μόνιμα ως «φιλοξενούμενοι».
Οι ενδείξεις όμως δεν σταματούν εδώ. Όπως είναι γνωστό, ο Ιησούς συνήθιζε να αυτοτιτλοφορείται «Υιός του Ανθρώπου». Στη Παλαιά Διαθήκη γίνεται αναφορά στον «Υιό του Ανθρώπου», μα είναι με τρόπο τέτοιο που δεν φαίνεται να περιγράφει κάποιο υπαρκτό πρόσωπο:
«Και είδα σε οράματα της νύχτας, και ξάφνου, ένας σαν Υιός Ανθρώπου ερχόταν μαζί με τα σύννεφα του ουρανού, και έφτασε μέχρι τον Παλαιό των ημερών, και τον έφεραν μέσα, μπροστά του»[6].
Η σπουδαιότερη όμως ένδειξη, είναι οι ίδιοι οι μαθητές του Χριστού.
Όπως αναφέρθηκε στο προηγούμενο κεφάλαιο, οι δώδεκα φυλές του Ισραήλ σχετίζονται άμεσα με τα δώδεκα ζώδια του Ζωδιακού Κύκλου. Έχοντας αυτό υπ’ όψη, ήταν λογικό συμπέρασμα, από τα πρώτα κιόλας χρόνια του Χριστιανισμού, ότι οι δώδεκα μαθητές του Ιησού έχουν επίσης σχέση με τα ζώδια του Ζωδιακού Κύκλου[7]. Άλλωστε, στην ίδια τη Γραφή αναφέρεται:
«Και ο Ιησούς τους είπε: ‘’Αλήθεια σας λέω ότι εσείς που με ακολουθήσατε, κατά την παλιγγενεσία, όταν καθίσει ο Υιός του ανθρώπου πάνω στο θρόνο της δόξας του, θα καθίσετε κι εσείς πάνω σε δώδεκα θρόνους κρίνοντας τις δώδεκα φυλές του Ισραήλ’’» Μτθ. 19:28.
Σύμφωνα με αυτή τη θεώρηση, πολύ γρήγορα άρχισαν να δημιουργούνται αντιστοιχίες μαθητών-ζωδίων. Μέχρι και τον προηγούμενο αιώνα, ο Χριστιανικός μυστικισμός εμφάνιζε λίστες με την αντιστοιχία. Σήμερα, υπάρχουν τουλάχιστο τέσσερις επικρατέστερες.
Όπως αναφέρθηκε και σε άλλο κεφάλαιο[8], οι περιγραφές του Ιεζεκιήλ για τα τέσσερα πλάσματα μπροστά στον θρόνο του Θεού, το λιοντάρι, ο ταύρος, ο άνθρωπος και ο αετός, είναι τα τέσσερα αρχαία σύμβολα για τα ζώδια του Λέοντα, του Ταύρου, του Υδροχόου και του Σκορπιού, αντίστοιχα. Στους Οίκους αυτών των τεσσάρων ζωδίων ήταν που συνέβαιναν οι Ισημερίες και τα Ηλιοστάσια κατά την Εποχή του Ταύρου[9]. Η τοποθέτηση των τεσσάρων αυτών πλασμάτων/ζωδίων γύρω από τον θρόνο του Θεού, υποδηλώνει την ηλιοκεντρική θρησκεία των Εβραίων και την έναρξη της ιστορίας του Εβραϊσμού στην Εποχή του Ταύρου.
Τα ίδια αυτά τέσσερα πλάσματα γύρω από τον θρόνο του Θεού συναντάμε και στην Αποκάλυψη:
«Και το ζωντανό ον το πρώτο είναι όμοιο με λέοντα και το δεύτερο ζωντανό ον όμοιο με μοσχάρι και το τρίτο ζωντανό ον έχει το πρόσωπο σαν ανθρώπου και το τέταρτο ζωντανό ον είναι όμοιο με αετό που πετά» Αποκ. 4:7.
Αυτή η αναφορά είναι αναμφίβολα αναπαραγωγή της περιγραφής του Ιεζεκιήλ και είναι ασφαλές να υποθέσουμε ότι γίνεται και πάλι αναφορά των τεσσάρων κυρίαρχων ζωδίων για την Εποχή του Ταύρου. Επεκτείνοντας όμως τον συμβολισμό και σημασία αυτών των τεσσάρων πλασμάτων, οι Χριστιανοί μυστικιστές συσχέτισαν αυτά τα σπουδαία τέσσερα πλάσματα που έχουν την τιμή να πλαισιώνουν τον θρόνο του Θεού, με τα τέσσερα βασικά και ζωτικά στοιχεία του κόσμου μας, που χωρίς αυτά τίποτα δεν μπορεί να υπάρξει: Γη, Νερό, Αέρας, Φωτιά.
Σύμφωνα με αυτή τη πεποίθηση, οι τέσσερις Ευαγγελιστές, Ματθαίος, Μάρκος, Ιωάννης και Λουκάς και τα Ευαγγέλιά τους, αντιστοιχήθηκαν με αυτά τα τέσσερα πλάσματα γύρω από τον θρόνο του Θεού και, κατ’ επέκταση, με τα τέσσερα ζωτικά στοιχεία του κόσμου μας.
Ο Πρεσβ. Γεωργίος Κουγιουμτζόγλου, στο βιβλίο του «Λατρευτικό Εγχειρίδιο – Στοιχεία αγωγής για την τάξη και τη λατρεία της Εκκλησίας», αναφέρει:
«Οι τέσσερις Ευαγγελιστές συμβολίζονται με τέσσερα ζώα, διότι θεωρήθηκε ότι σ’ αυτούς αναφέρεται ή προφητεία του προφήτου Ιεζεκιήλ (α’, 5-14). Σύμφωνα μ’ αυτή ο Προφήτης είδε τον Θεό να κάθεται στο χερουβικό θρόνο και τις Αγγελικές δυνάμεις με μορφή τεσσάρων ζώων (ανθρώπου, λέοντος, μόσχου και αετού) να ψάλλουν: ‘’Αγιος, άγιος, άγιος Κύριος Σαβαώθ’ πλήρης ό ουρανός και ή γη της δόξης σου’’.
Ή ερμηνεία της αλληγορίας αυτής από τους Πατέρες πού ασχολήθηκαν με την αντιστοιχία των Προσώπων, δεν είχε πάντοτε την ίδια εφαρμογή. Τελικά έγινε αποδεκτή σ’ Ανατολή καί Δύση ή ερμηνεία του Αγίου Ιερωνύμου, όπως αναπτύσσεται στη συνέχεια.
Ματθαίος (έκ των Δώδεκα, 16 Νοεμβρίου). Ό πρώτος Ευαγγελιστής, όπου αγιογραφείται, παρουσιάζεται να έχει πλησίον του μία ανθρώπινη μορφή (άνθρωπος, ό βασιλιάς της δημιουργίας) το πρώτο από τα συμβολικά ζώα του Ιεζεκιήλ. Ό συμβολισμός αυτός αναφέρεται στο Ματθαίο, διότι το Ευαγγέλιο του αρχίζει από την κατά σάρκα γενεαλογία του Ιησού Χριστού.
Μάρκος (μαθητής του Απ. Πέτρου, 25 Απριλίου). Ό Ευαγγελιστής αυτός συμβολίζεται καί αγιογραφείται με λέοντα (το βασιλιά των ζώων), το δεύτερο από τα ζώα της προφητείας. Ό συμβολισμός αυτός αναφέρεται στο Μάρκο, είτε διότι το Ευαγγέλιο του αρχίζει με τη διαβίωση του Προδρόμου Ιωάννου στις έρημους, όπου ζουν οί λέοντες, είτε διότι κύριο χαρακτηριστικό του Ευαγγελίου του είναι ή βασιλεία του Χριστού καθώς και το ζώο αυτό είναι βασιλικό.
Λουκάς (μαθητής του Απ. Παύλου, 18 Οκτωβρίου). Το τρίτο από τα συμβολικά ζώα ό βους (ό βασιλιάς των κατοικίδιων ζώων), αποδίδεται στον Ευαγγελιστή Λουκά καί μ’ αυτό συμβολίζεται. Ό συμβολισμός αυτός αναφέρεται στο Λουκά, επειδή το Ευαγγέλιο του αρχίζει από τη λατρεία του παλαιού νόμου, κατά την όποια τα θυσιαζόμενα ζώα ήσαν συνήθως βόδια.
Ιωάννης (έκ των Δώδεκα, 8 Μαΐου). Ό υψιπετής αυτός Ευαγγελιστής δεν μπορούσε παρά μόνο να συμβολιστεί με τον αετό (το βασιλιά των πτηνών). Ό συμβολισμός αυτός αναφέρεται στον Ιωάννη, διότι θεολόγησε υψηλά την απερίγραπτη αιώνια γέννηση του Υιού καί Λόγου του Θεού, ένεκα του οποίου επονομάστηκε καί Θεολόγος»[10].
Όσο για το βιβλίο της Κατά Ιωάννη Αποκάλυψης, οι αστρολογικές αναφορές αρκετές, πολλές εκ των οποίων είναι αρκετά ευδιάκριτες, ακόμα και σ’ αυτόν που έχει μονάχα βασικές γνώσεις Αστρολογίας. Μια τέτοια αναφορά, είναι η ακόλουθη:
«Έλα, θα σου δείξω τη νύφη, τη γυναίκα τού Αρνίου. Και σε πνευματική [έκσταση] με έφερε επάνω σε ένα μεγάλο και ψηλό βουνό, και μου έδειξε τη μεγάλη πόλη, την άγια Ιερουσαλήμ, που κατέβαινε από τον ουρανό, από τον Θεό, η οποία είχε τη δόξα τού Θεού• και η λαμπρότητά της [ήταν] όμοια με πολύτιμη πέτρα, σαν πέτρα ίασπη, που κρυσταλλίζει.
Και είχε μεγάλο και ψηλό τείχος• είχε και δώδεκα πυλώνες, και στους πυλώνες δώδεκα αγγέλους, κι επάνω γραμμένα ονόματα, που είναι των δώδεκα φυλών των γιων τού Ισραήλ. Προς ανατολάς, πυλώνες τρεις, προς βορράν, πυλώνες τρεις, προς νότον, πυλώνες τρεις, προς δυσμάς, πυλώνες τρεις.
Και το τείχος τής πόλης είχε δώδεκα θεμέλια, και μέσα σ’ αυτά τα ονόματα των δώδεκα αποστόλων τού Αρνίου.
Κι αυτός που μιλούσε μαζί μου είχε ένα χρυσό καλάμι, για να μετρήσει την πόλη και τους πυλώνες της και το τείχος της.
Και η πόλη είναι τετράγωνη, και το μάκρος της είναι τόσο όσο και το πλάτος• και μέτρησε την πόλη με το καλάμι, μέχρι 12.000 στάδια• το μάκρος και το πλάτος και το ύψος της είναι ίσα• και μέτρησε το τείχος της, 144 πήχες, σύμφωνα με το μέτρο τού ανθρώπου, δηλαδή, του αγγέλου.
Και η εσωτερική δομή τού τείχους της [ήταν] ίασπης• και η πόλη [ήταν από] καθαρό χρυσάφι, όμοια με καθαρό γυαλί.
Και τα θεμέλια του τείχους τής πόλης [ήσαν] κοσμημένα με κάθε πολύτιμη πέτρα• το πρώτο θεμέλιο, ίασπης• το δεύτερο, ζαφείρι• το τρίτο, χαλκηδόνιος• το τέταρτο, σμαράγδι• το πέμπτο, σαρδόνυχας• το έκτο, σάρδιο• το έβδομο, χρυσόλιθος, το όγδοο, βήρυλλος• το ένατο, τοπάζι• το δέκατο, χρυσόπρασος, το ενδέκατο, υάκινθος• το δωδέκατο, αμέθυστος. Και οι δώδεκα πυλώνες [ήσαν] δώδεκα μαργαριτάρια, κάθε ένας από τους πυλώνες ήταν από ένα μαργαριτάρι• και η πλατεία τής πόλης [ήταν από] καθαρό χρυσάφι, σαν διαφανές γυαλί.
Και ναό δεν είδα μέσα σ’ αυτή• επειδή, ναός της είναι ο Κύριος, ο Θεός, ο Παντοκράτορας, και το Αρνίο.
Και η πόλη δεν έχει ανάγκη τον ήλιο ούτε το φεγγάρι, για να φέγγουν μέσα σ’ αυτή• επειδή, η δόξα τού Θεού τη φώτισε, και ο λύχνος της [είναι] το Αρνίο» Αποκ. 21:9-23.
Οι δώδεκα πυλώνες, με τους δώδεκα αγγέλους/φυλές του Ισραήλ και τους δώδεκα Αποστόλους/θεμέλια του Αρνίου, είναι, φυσικά, οι δώδεκα Οίκοι του Ζωδιακού Κύκλου με τα δώδεκα ζώδια. Οι τρεις πυλώνες ανά κατεύθυνση στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, είναι οι τρείς μήνες για κάθε μία από τις τέσσερις εποχές του έτους (Χειμώνας, Άνοιξη, Καλοκαίρι, Φθινόπωρο). Το πιο ενδιαφέρον όμως είναι η αναφορά στις δώδεκα πολύτιμες πέτρες, μια για κάθε ένα από τα δώδεκα θεμέλια.
Ο Εβραίος ιστορικός Ιώσηφος (1ος αιώνας μ.Χ.), αναφέρει την σύνδεση των δώδεκα ζωδίων και των δώδεκα μηνών του ηλιακού έτους με τους δώδεκα λίθους στο προστήθιο του Αάρων, όπως αυτό περιγράφεται στη Βίβλο:
«Και έκανε το περιστήθιο με καλλίτεχνη εργασία, σύμφωνα με την εργασία τού εφόδ, από χρυσάφι, από βαθυγάλαζο [ύφασμα], και πορφυρούν, και κόκκινο, και κλωσμένη βύσσο. Ήταν τετράγωνο• έκαναν το περιστήθιο διπλό• μία σπιθαμή το μάκρος του, και μία σπιθαμή το πλάτος του, διπλό. Και προσάρμοσε σ’ αυτό τέσσερις σειρές από πέτρες• σειρά από σάρδιο, τοπάζιο, και σμάραγδο, [ήταν] η πρώτη σειρά. Και η δεύτερη σειρά, άνθρακας, σάπφειρος, και αδάμαντας. Και η τρίτη σειρά, λιγύριο, αχάτης, και αμέθυστος. Και η τέταρτη σειρά, βηρύλλιο, όνυχας και ίασπης• οι πέτρες [αυτές ήσαν] προσαρμοσμένες σε οικίσκους χρυσούς στα περικλείσματά τους. Και οι πέτρες ήσαν σύμφωνα με τα ονόματα των γιων Ισραήλ, 12, σύμφωνα με τα ονόματά τους, [όπως] η χάραξη της σφραγίδας, καθένας με το όνομά του, σύμφωνα με τις 12 φυλές» Έξοδος 39:8-14.
Στο απόσπασμα της Κατά Ιωάννη Αποκάλυψης, αναφέρεται ολόκληρη η λίστα των λίθων με σειρά σύμφωνη με το Ρωμαϊκό Ημερολόγιο και η αντιστοιχία τους στα δώδεκα ζώδια, σύμφωνα με την Αστρολογία, είναι: Ίασπις = Κριός, Ζαφείρι = Ταύρος, Χαλκηδόνιος = Δίδυμοι, Σμαράγδι = Καρκίνος, Σαρδόνυχας = Λέων, Σάρδιο = Παρθένος, Χρυσόλιθος = Ζυγός, Βήρυλλος = Σκορπιός, Τοπάζι = Τοξότης, Χρυσόπρασος = Αιγόκερως, Υάκινθος = Υδροχόος, Αμέθυστος = Ιχθύες.
Οι αναφορές βέβαια είναι κι άλλες:
«Όταν λοιπόν έρθει ο Υιός του ανθρώπου μέσα στη δόξα του και όλοι οι άγγελοι μαζί του, τότε θα καθίσει πάνω στο θρόνο της δόξας του. Και όλα τα έθνη θα συναχτούν μπροστά του, και θα τους ξεχωρίσει μεταξύ τους όπως ακριβώς ο ποιμένας ξεχωρίζει τα πρόβατα από τα κατσίκια. Και θα στήσει αφενός τα πρόβατα από τα δεξιά του, αφετέρου τα κατσικάκια από τα αριστερά του» Μτθ. 25:31-33.
Ενδιαφέρουσα και παράξενη αυτή η περιγραφή του Ιησού. Όμως, έχοντας υπ’ όψη ότι, κατά την εποχή που εμφανίστηκε ο Ιησούς, που ήταν το τέλος της Εποχής του Κριού, οι δύο σπουδαιότερες φάσεις του Ήλιου, η Εαρινή Ισημερία και το Χειμερινό Ηλιοστάσιο, συνέβαιναν στον Οίκο του Κριού (του Αμνού) και τον Οίκο του Αιγόκερω (του κατσικιού), αντίστοιχα. Όπως ήδη σε συντομία αναφέρθηκε και θα αναλυθεί εκτενέστερα σε επόμενα κεφάλαια, οι δύο αυτές φάσεις του Ήλιου ήταν που λατρεύονταν με την μέγιστη λαμπρότητα από την αρχαιότητα. Με το πέρασμα στον Χριστιανισμό, παραμένουν οι δύο σπουδαιότερες εορτές: το Πάσχα, που γιορτάζουμε την Ανάσταση του Χριστού και τα Χριστούγεννα που γιορτάζουμε την γέννησή του. Χωρίς αυτές τις δύο εορτές και κατ’ επέκταση γεγονότα στην ιστορία του Ιησού, δεν μπορεί να υπάρξει Χριστιανισμός. Είναι λοιπόν αναμενόμενο ο Ιησούς να τιμήσει με τη μέγιστη τιμή του «τα αρνιά και τα κατσίκια» να σταθούν στο πλάι του, η Εαρινή Ισημερία και το Χειμερινό Ηλιοστάσιο, αντίστοιχα.
Έχοντας όλ’ αυτά υπ’ όψη, δεν είναι πια παράδοξο το ότι το ιερό κάθε Εκκλησίας είναι προσανατολισμένο ανατολικά και ότι προσευχόμαστε στραμμένοι προς την Ανατολή. Ο Χριστιανισμός είναι αναμφίβολα μια ηλιοκεντρική θρησκεία, όπως άλλωστε είναι και ο «πατέρας» της, ο Ιουδαϊσμός. Όπως και ο Άγιος Αυγουστίνος[11] παραδέχεται:
«Η ανατολή είναι το πλέον αξιοσέβαστο μέρος του κόσμου, επειδή είναι η περιοχή του φωτός απ’ όπου εγείρεται ο λαμπρός Ήλιος» (Serm. in Monte, C5).
|
|
 |
 |
|
«Ο Χριστός Παντοκράτωρ» του Νικόλαου Κοντοϊωάννη, 17ος αιώνας. |
«Ο Χριστός Μέγας Αρχιερεύς» του Νικόλαου Καλέργη, 14ος αιώνας. |
«Ο Eυαγγελιστής Λουκάς» 16ος αιώνας. |
Ο Ζωδιακός σε Χριστιανικές Εκκλησίες
«[Υπάρχουν] και σώματα επουράνια, και σώματα επίγεια•
πλην, άλλη [είναι] η δόξα των επουρανίων, άλλη δε η δόξα των επιγείων.
Άλλη [είναι] η δόξα τού ήλιου, και άλλη η δόξα τού φεγγαριού,
και άλλη η δόξα των αστεριών•
επειδή, αστέρι από αστέρι διαφέρει σε δόξα».
Προς Κορινθίους Α’ 15:40-41
Επί χιλιάδες χρόνια οι άνθρωποι συνέδεαν τα όσα συμβαίνουν στον Ουρανό με τα όσα συμβαίνουν στη Γη, συσχετίζοντας το κάθε ζώδιο του Ζωδιακού Κύκλου με κάποια μεγάλη γιορτή ή σπουδαία εργασία που εκτελούσαν κατά την εποχή που ο Ήλιος βρισκόταν στον Οίκο του ζωδίου. Σύμφωνα με αυτή τη συνήθεια, στις χριστιανικές εκκλησίες βρίσκονται παρουσιάσεις των ζωδίων συνοδευόμενα από μια παράσταση της σχετικής εργασίας ή γιορτής. Οι παραστάσεις αυτές μερικές φορές θύμιζαν Θεούς και λατρείες των αρχαιότερων ετών, όπως για παράδειγμα ο Υδροχόος που συνοδεύονταν με την παράσταση ενός ανθρώπου να πίνει από δύο κούπες και συχνά ο άνθρωπος αυτός είχε δύο πρόσωπα, πράγμα που παραπέμπει στον ρωμαϊκό Θεό Ιανό, ο οποίος εορτάζονταν κατά την αρχαιότητα μετά το Χειμερινό Ηλιοστάσιο.
Από τα πρώτα χριστιανικά χρόνια έως και τον Μεσαίωνα, παρά τις απαγορεύσεις που ακολούθησαν την Α’ Οικουμενική Σύνοδο της Νίκαιας, οι Χριστιανοί δεν σταμάτησαν να διδάσκονται από την Αστρολογία και να την εντάσσουν τόσο στη καθημερινότητά τους όσο και στην έκφραση της πίστης τους.
Η σχέση της Αστρολογίας με τον Χριστιανισμό ίσως σοκάρει και εξοργίζει, λόγω του ότι είμαστε μαθημένοι πως ο Χριστιανισμός όχι μόνο δεν έχει απολύτως καμία σχέση με την Αστρολογία, αλλά και την καταδικάζει έντονα. Δεν είναι όμως απορίας άξιο το ότι συναντάμε πολύ συχνά τον Ζωδιακό Κύκλο να κοσμεί τις Εκκλησίες της Ελλάδας και της Ευρώπης;
Στην Εκκλησία των Αγ. Πέτρου και Παύλου στο Wormbach της Γερμανίας, βρίσκονται αγιογραφίες στην οροφή του ναού, του 13ου αιώνα μ.Χ., που εμφανίζονται τα ζώδια σε ομάδες των τεσσάρων. Στην Αγγλία, οι Εκκλησίες του Αγ. Αυγουστίνου στο Brookland, της Παναγίας στο Norfolk του φημισμένου καθεδρικού ναού του Canterbury, κοσμούνται από τα ζώδια. Ομοίως, στη Γαλλία, στο Αβαείο του Αγ. Philibert Tournus και στην βασιλική της Αγ. Madeleine. Στον Άγιο Λάζαρο της Βουργουνδίας, βρίσκονται πανέμορφα μικρά γλυπτά των δώδεκα ζωδίων μαζί με παραστάσεις των μηνιαίων εργασιών των ανθρώπων, και στην εκπληκτική Παναγία των Παρισίων, το ένα της παράθυρο σε βιτρώ εικονίζει τον Χριστό στη κορυφή δύο στυλών, η μια με τα ζώδια και η άλλη με τις αντίστοιχες εργασίες. Σε άλλο σημείο του ναού, ένα πανέμορφο γλυπτό του 1210, φέρει τα ζώδια και τις αντίστοιχες εργασίες σε ζεύγη. Στην Ιταλία βρίσκονται ζώδια στο μωσαϊκό του καθεδρικού ναού του Otranto (1100 μ.Χ.) και σε πέτρινο γλυπτό της βασιλικής του Αγ. Μάρκου στη Βενετία (120 μ.Χ.). Η Εκκλησία της Παναγίας στο Gdansk της Πολωνίας, κοσμείται από ένα τεράστιο αστρονομικό ρολόι του 1464. Εκτός από την ώρα, την ημερομηνία και το εορτολόγιο των Αγίων, το ρολόι αυτό δείχνει την θέση και φάση της Σελήνης και του Ήλιου σε σχέση με τον Ζωδιακό Κύκλο. Μέχρι και σήμερα, είναι αξιοθέατο για εκατοντάδες τουρίστες. Στο Μουσείο Schnütgen της Κολωνίας, ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει τα μικρά σκαλιστά ζώδια που κάποτε κοσμούσαν το Αββαείο του Brauweiler (12ος αιώνας μ.Χ.). Ακόμα και στην Σουηδία, στον καθεδρικό ναό Lausanne, υπάρχει εντυπωσιακό βιτρώ με τα ζώδια, τις αντίστοιχες εργασίες, της εποχές του έτους, τα στοιχεία, τους αέρηδες και τα ποτάμια του Παραδείσου (1200 μ.Χ.).
Όσο για την Ελλάδα, η Εκκλησία των Ταξιαρχών στην Αρεόπολη της Μάνης, που βρίσκεται απέναντι από την πλατεία απ’ όπου επίσημα ξεκίνησε η Ελληνική Επανάσταση, κοντά στην είσοδο του ναού βρίσκεται ο Ζωδιακός Κύκλος. Στον Ιερό Ναό Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου, στον Αλίαρτος της Βοιωτίας, στο τμήμα του Ναού που είναι ο Νάρθηκας, υπάρχει τοιχογράφηση των ζωδίων, που χρονολογείται τον 17ο αιώνα. Στο Μουσείο Διονυσίου Σολωμού, Κάλβου και Επιφανών Ζακυνθίων, στεγάζεται αγιογραφία του Στυλιανού Δεβάρη, με τίτλο «η πίστη και τα επτά μυστήρια της Εκκλήσίας». Η ιδιομορφία αυτής της εικόνας είναι ότι στο πάνω μέρος της εμφανίζεται η Αγία Τριάδα να κάθεται πάνω στον Κόσμο, που απεικονίζεται ως μια σφαίρα «ζωσμένη» με τα σύμβολα των ζωδίων.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
[1] «ΕΓΩ ΕΙΜΑΙ ΤΟ ΦΩΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ» Κατά Ιωάννη 8:12.
[2] «ΤΟΤΕ ΟΙ ΔΙΚΑΙΟΙ ΘΕΛΟΥΣΙΝ ΕΚΛΑΜΨΕΙ ΩΣ Ο ΗΛΙΟΣ ΕΝ ΤΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΤΟΥ ΠΑΤΡΟΣ ΑΥΤΩΝ Ο ΕΧΩΝ ΩΤΑ ΔΙΑ ΝΑ ΑΚΟΥΗ ΑΣ ΑΚΟΥΗ» Κατά Ματθαίο 13:43.
[3] Η αρχαιότερη γνωστή αναφορά στο σύμβολο αυτό, είναι από τα Αιγυπτιακά ιερογλυφικά όπου χρησιμοποιούνταν για τον Ήλιο ή τον Θεό Ρα (που είναι ο Ήλιος). Το ίδιο σύμβολο χρησιμοποιούνταν στην αρχαία Κίνα για τον Ήλιο, το οποίο στη μεταγενέστερη γραφή έγινε ένα τετράγωνο με μια γραμμή στη μέση. Στην Αστρολογία και στην Αστρονομία, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, είναι το σύμβολο του Ήλιου και στην Αλχημεία το σύμβολο του χρυσού.
[4] «ΠΑΛΙΝ ΛΟΙΠΟΝ Ο ΙΗΣΟΥΣ ΕΛΑΛΗΣΕ ΠΡΟΣ ΑΥΤΟΥΣ ΛΕΓΩΝ ΕΓΩ ΕΙΜΑΙ ΤΟ ΦΩΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ» Κατά Ιωάννη 8:12. Επίσης: «ΕΝΟΣΩ ΕΙΜΑΙ ΕΝ ΤΩ ΚΟΣΜΩ ΕΙΜΑΙ ΦΩΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ» Κατά Ιωάννη 9:5.
[5] «ΑΙ ΑΛΩΠΕΚΕΣ ΕΧΟΥΣΙ ΦΩΛΕΑΣ ΚΑΙ ΤΑ ΠΕΤΕΙΝΑ ΤΟΥ ΟΥΡΑΝΟΥ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ Ο ΔΕ ΥΙΟΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΠΟΥ ΝΑ ΚΛΙΝΗ ΤΗΝ ΚΕΦΑΛΗΝ» Κατά Ματθαίο 8:20.
[6] «ΕΙΔΟΝ ΕΝ ΟΡΑΜΑΣΙ ΝΥΚΤΟΣ ΚΑΙ ΙΔΟΥ ΩΣ ΥΙΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΗΡΧΕΤΟ ΜΕΤΑ ΤΩΝ ΝΕΦΕΛΩΝ ΤΟΥ ΟΥΡΑΝΟΥ ΚΑΙ ΕΦΘΑΣΕΝ ΕΩΣ ΤΟΥ ΠΑΛΑΙΟΥ ΤΩΝ ΗΜΕΡΩΝ ΚΑΙ ΕΙΣΗΓΑΓΟΝ ΑΥΤΟΝ ΕΝΩΠΙΟΝ ΑΥΤΟΥ ΚΑΙ ΕΙΣ ΑΥΤΟΝ ΕΔΟΘΗ Η ΕΞΟΥΣΙΑ ΚΑΙ Η ΔΟΞΑ ΚΑΙ Η ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΔΙΑ ΝΑ ΛΑΤΡΕΥΩΣΙΝ ΑΥΤΟΝ ΠΑΝΤΕΣ ΟΙ ΛΑΟΙ ΤΑ ΕΘΝΗ ΚΑΙ ΑΙ ΓΛΩΣΣΑΙ Η ΕΞΟΥΣΙΑ ΑΥΤΟΥ ΕΙΝΑΙ ΕΞΟΥΣΙΑ ΑΙΩΝΙΟΣ ΗΤΙΣ ΔΕΝ ΘΕΛΕΙ ΠΑΡΕΛΘΕΙ ΚΑΙ Η ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΑΥΤΟΥ ΗΤΙΣ ΔΕΝ ΘΕΛΕΙ ΦΘΑΡΗ» Δανιήλ 7:13-14.
[7] Ο Θεόδοτος Βυζάντιος υπήρξε ένας από τους υποστηρικτές της πεποίθησης ότι υπάρχει σχέση των δώδεκα μαθητών του Χριστού με τα δώδεκα ζώδια του Ζωδιακού Κύκλου. Ο Θεόδοτος Βυζάντιος ήταν Έλληνας στη καταγωγή, που έζησε και έδρασε στη Ρώμη, κατά τον 2ο αιώνα μ.Χ. Έγραψε αρκετά κείμενα Χριστιανικού θεολογικού περιεχομένου και υπήρξε Βαλεντιανιανός Γνωστικός. Τα κείμενά του απορρίφθηκαν από τους μεταγενέστερους Πατέρες της Εκκλησίας ως αιρετικά.
[8] Βλ. κεφάλαιο «Η Εποχή του Ταύρου-Σκορπιού».
[9] Εαρινή Ισημερία στον Ταύρο, Φθινοπωρινή Ισημερία στον Σκορπιό, Θερινό Ηλιοστάσιο στον Λέοντα, Χειμερινό Ηλιοστάσιο στον Υδροχόο.
[10] «Λατρευτικό Εγχειρίδιο – Στοιχεία αγωγής για την τάξη και τη λατρεία της Εκκλησίας», Πρεσβ. Γεωργίου Κουγιουμτζόγλου, εκδ. Συναξάρι, Θεσσαλονίκη 1998.
[11] Ο Άγιος Αυγουστίνος Ιππώνος έζησε από το 354 έως το 430 και εντάσσεται στους Διδασκάλους της Εκκλησίας. Ήταν άνθρωπος ιδιαίτερα μορφωμένος, με γνώσεις ελληνικής και ρωμαϊκής φιλοσοφίας, υπήρξε πολυγραφότατος και θεωρείται ένας από τους σπουδαιότερους Χριστιανούς Στοχαστές της εποχής.
 |
«Επί Σοι Χαίρει» του Γεώργιου Κλόντζα, 16ος αιώνας. |
|
«Ο Ζωδιακός Τροχός της Ζωής» Στο κέντρο του τροχού βρίσκεται ο χρόνος και ο τροχός εμφανίζεται να σχετίζεται με τη ζωή του ανθρώπου. Από κάτω υπάρχει επεξηγηματική επιγραφή. |
 |
 |
 |
|
Στην Εκκλησία Αγ. Μιχαήλ και Αγ. Πάντων στο Copford Green, βρίσκεται μια εκπληκτική τοιχογραφία του «Χριστού εν Δόξα», ένθρονου και πλαισιωμένου από Ουράνιο Τόξο.Από κάτω, στην αψίδα της αίθουσας, εμφανίζονται τα δώδεκα ζώδια του Ζωδιακού Κύκλου.Εντύπωση προκαλεί το ζώδιο της Παρθένου, που εμφανίζεται με φωτοστέφανο. |
Βυζαντινό χειρόγραφο του 8ου αιώνα μ.Χ. |
Normal 0 false false false EL X-NONE X-NONE MicrosoftInternetExplorer4
«Ο Χριστός Παντοκράτωρ»
του Νικόλαου Κοντοϊωάννη, 17ος αιώνας.
Τον θρόνο πλαισιώνουν τα τέσσερα ιερά πλάσματα: ο αετός, ο άνθρωπος, ο λέων και ο ταύρος. Η εικόνα ανήκει στην Εκκλησιαστική Συλλογή Παναγίας Εκατονταπυλιανής της Πάρου.
Αγιογραφίες με το ίδιο θέμα και απεικόνιση βρίσκονται και στο Βυζαντινό Μουσείο Καστοριάς («Ο Χριστός Φοβερός Κριτής», 15ου-16ου αιώνα), στην Ιερά Μονή Οσίου Σεραφείμ στη Βοιωτία («Ο Χριστός ένθρονος», 17ου αιώνα), στη Μονή Ελεούσας στο νησάκι των Ιωαννίνων («Χριστός Παντοκράτωρ», 16ου αιώνα), στο Εκκλησιαστικό Μουσείο Κορίνθου (15ου αιώνα), και αλλού.
Leave a Reply