«…Εγώ Είμαι που φανερώνομαι,
και με το Πνεύμα κυριαρχώ…»
ESOTERIC ASTROLOGY, Alice Bailey
Όταν ο Ήλιος μπαίνει στον οίκο του Κριού, είναι η εποχή που ξεκινά η καλλιέργεια της γης, αλλά και η εποχή που γεννιούνται τα περισσότερα ζώα. Η φύση ξεσπάει χαρμόσυνα με νέα βλαστάρια, άνθη και γεννητούρια.
Οι άνθρωποι τώρα είναι ιδιαίτερα απασχολημένοι με τις δουλειές τους. Τα ζώα τους γεννάνε και χρειάζονται φροντίδα, τα χωράφια τους πρέπει να οργωθούν και να σπαρθούν. Είναι η εποχή που όλοι δουλεύουν ακατάπαυστα για να μπορέσουν αργότερα να απολαύσουν τους καρπούς του μόχθου τους, όταν τα ζώα και τα σπαρτά τους μεγαλώσουν.
Πρώτος στη σειρά του ζωδιακού κύκλου ο Κριός, υποδηλώνει την Αρχή και την Δημιουργία. Απεικονίζεται συνήθως ως ένα κριάρι, ή, άλλες φορές, ως νεαρός αρσενικός αμνός.
Από την αρχαιότητα ο αριθμός ένα συνδέονταν με τον Απόλυτο Δημιουργό και την Απόλυτη Ενέργεια, διότι στην αρχή, πολύ πριν σχηματιστεί ο κόσμος, υπήρχε μονάχα ο ένας Αυτογέννητος Δημιουργός που περιέκλειε μέσα του τα πάντα. Τίποτα δεν προηγείται του Ενός πέραν του μηδέν, δηλαδή του κενού, αλλά ταυτόχρονα της ιδέας για δημιουργία. Το Ένα είναι η πρώτη εκδήλωση αυτής της ιδέας, από την οποία όμως δεν έχει ακόμα μορφοποιηθεί κάτι. Συνεπώς, ο αριθμός ένα είναι τα πάντα που υπάρχουν στην πρώτη, «εμβρυακή» τους κατάσταση. Για τον ίδιο λόγο, κατά την αρχαιότητα (αλλά ακόμα και σήμερα στην αστρολογία) συνηθίζονταν το ένα να συμβολίζεται μ’ ένα κύκλο.
Το ένα λοιπόν είναι η Θεϊκή Θέληση για Δημιουργία και τα πάντα στην δυνητική τους μορφή, όπως δίδασκαν και οι Πυθαγόρειοι: «Εν τω Παν», δηλαδή «από το Ένα τα Πάντα». Επομένως, ο Κριός ως το πρώτο ζώδιο εμπεριέχει τα πάντα, αλλά δεν τα έχει ακόμα εκδηλώσει. Είναι ο πόθος για ζωή και γι’ αυτό είναι το ζώδιο που κυβερνάται από τον Ήλιο, τον κυρίαρχο πλανήτη, απαραίτητο για την ζωή όλων των πλασμάτων.
Η είσοδος του Ήλιου στον οίκο του Κριού κατά την χρονική περίοδο περίπου από το 2000 π.Χ. έως και τον 1ο αιώνα μ.Χ. συνέπιπτε με την Εαρινή Ισημερία (σήμερα η Εαρινή Ισημερία συμπίπτει με την είσοδο του Ήλιου στον οίκο των Ιχθύων). Αυτό το γεγονός ήταν πολύ σημαντικό για τους τότε ανθρώπους, πρακτικά αλλά και θρησκευτικά.
Για τους αρχαίους Έλληνες ο Κριός ήταν «ο Άγγελος της Ανατολής», ακριβώς επειδή η Εαρινή Ισημερία συνέβαινε ταυτόχρονα με την είσοδο του Ήλιου στον αστερισμό του Κριού. Από εκείνη την ημέρα και μετά ξεκινά ο ‘θρίαμβος’ του Ήλιου, μιας και οι μέρες πλέον αρχίζουν να γίνονται μεγαλύτερες από τις νύχτες. Δεν είναι λοιπόν παράξενο το ότι ο Κριός συχνά αναφερόταν και ως ο «Σωτήρας της ανθρωπότητας», αφού προανήγγελλε τον θρίαμβο του Ήλιου.
Το εσωτερικό μήνυμα του Κριού λοιπόν είναι η Θεϊκή έμπνευση και η «ροή» της δύναμης της ζωής. Είναι αυτός που μυεί την ανθρωπότητα στον Θεϊκό Λόγο, που διδάσκει τον Λόγο. Έχοντας ήδη περάσει από την κάθαρση του Υδροχόου και την κατάργηση του εγωκεντρισμού από τους Ιχθύες, έρχεται ο Κριός να δώσει τις πρώτες πνευματικές διδαχές στο έδαφος που είναι πια προετοιμασμένο να τις δεχτεί. Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που ο Κριός εμφανίζεται πάντα ως ο πρώτος του ζωδιακού, παρόλο που το ηλιακό έτος έχει ήδη ξεκινήσει νωρίτερα. Οι πρώτες αυτές διδαχές δεν είναι άλλες από την δύναμη ζωής που προέρχεται από το Θείο και εκφράζεται μέσα από την προσωπική εσωτερική εργασία του ανθρώπου, που θα αποδώσει τελικά τον επιθυμητό καρπό. Δηλαδή τη φώτιση και επομένως την ένωση με το Θείο.
Ο Κριός δείχνει πλέον ξεκάθαρα την Οδό και τι αυτή υπόσχεται όταν τελικά καταλήξει στον προορισμό της. Ομοίως και ο Ιησούς, ο αποκαλούμενος «Αμνός του Θεού»[1] , είναι τότε την Άνοιξη, που ξεκινά να διδάσκει και να θαυματουργεί και τότε έχουμε την πιο πλούσια εποχή του Ιησού σε θαύματα, παραβολές και διδασκαλία. Είναι τότε που θέτονται όλες οι βάσεις, ξεκινώντας από την «Επί του Όρους Ομιλία» (Κατά Ματθαίο από 5:1 έως 7:29), τη σημαντικότερη ομιλία του Ιησού, στην οποία συνοψίζεται ολόκληρη η χριστιανική διδασκαλία, από έναν Ιησού που, όπως και ο Ήλιος την εποχή της Άνοιξης, της Εαρινής Ισημερίας, ανέβηκε σε ύψωμα και ξεκίνησε το έργο του («ΙΔΩΝ ΔΕ ΤΟΥΣ ΟΧΛΟΥΣ ΑΝΕΒΗ ΕΙΣ ΤΟ ΟΡΟΣ» Κατά Ματθαίο 5:1).
Όπως κανείς δεν μπορεί ν’ αμφισβητήσει τις ευεργετικές ιδιότητες του Ήλιου, έτσι είναι αναμφισβήτητα και τα θαύματα του Ιησού (κυρίως οι θεραπείες), που από την στιγμή που ξεκινά να υψώνεται έως την θριαμβευτική του είσοδο στα Ιεροσόλυμα (περίοδος που σχετίζεται με αυτήν του Ήλιου από την Εαρινή Ισημερία έως το Θερινό Ηλιοστάσιο), είναι δώδεκα στον αριθμό, σύμφωνα με το Κατά Ματθαίο Ευαγγέλιο[2]. Επίσης, δεν είναι τυχαίο που οι περισσότερες παραβολές τώρα σχετίζονται με τις εργασίες που γίνονται κατά την Άνοιξη, που «σπέρνονται οι σπόροι που θα αποδώσουν καρπό».
Το σημαντικότερο όμως είναι ότι σχεδόν όλες οι διδασκαλίες του αυτή την περίοδο, δείχνουν καθαρά την Θεϊκή υπόσχεση: την είσοδο στη Βασιλεία των Ουρανών για όλους όσους ακολουθούν την ενάρετη και συνετή Οδό που διδάσκει ο «Αμνός του Θεού».
Τα πρώτα λόγια που καταγράφονται στα Ευαγγέλια από τον Ιησού είναι από την «Επί του Όρους ομιλία» που ξεκινά με τους λεγόμενους «Μακαρισμούς», που ουσιαστικά είναι Θεϊκές υποσχέσεις. Ακολουθεί όμως μια ακόμα πιο σημαντική υπόσχεση (που στην ουσία είναι διαπίστωση): αυτή της δυνατότητας του ανθρώπου να γίνει τέλειος όπως ο Θεός:
«Να είστε λοιπόν εσείς τέλειοι, όπως ο Πατέρας σας που [είναι] στους ουρανούς, είναι τέλειος» (Κατά Ματθαίο 5:48)
Όπως είπαμε και σε προηγούμενο κεφάλαιο, ο Χριστός είναι ο Τέλειος Άνθρωπος. Είναι το παράδειγμα προς μίμηση για όλους τους ανθρώπους. Το να σκεφτόμαστε «μα, εκείνος ήταν η ενσάρκωση του Θεού γι’ αυτό υπήρξε τέλειος, αλλά εμείς είμαστε απλοί θνητοί κι επομένως δεν μπορούμε να γίνουμε τέλειοι σαν κι αυτόν», είναι μια ανόητη δικαιολογία για να αποφύγουμε την εργασία του να φτάσουμε στην τελειότητα. Ο Ιησούς δεν θα δίδασκε ούτε θα ζητούσε από τον άνθρωπο πράγματα ανέφικτα. Κάτι τέτοιο θα ήταν ανούσιο. Θα πρέπει να κατανοήσουμε ότι ο Ιησούς, όπως και κάθε πνευματικός δάσκαλος νωρίτερα και αργότερα από αυτόν, ζητούσε από τους ανθρώπους αυτά που μπορούν οι άνθρωποι να δώσουν και να κάνουν. Δεν ζητούσε λοιπόν το ακατόρθωτο όταν δίδασκε στους μαθητές του να είναι το ζωντανό παράδειγμα της διδασκαλίας που έλαβαν. Άλλωστε, τους υποσχέθηκε ότι μπορούν να κάνουν ακόμα και ασύλληπτα πράγματα, όπως το να μετακινούν βουνά, αρκεί να πιστεύουν ότι μπορούν (Κατά Ματθαίο 17:20. Επίσης: Κατά Ματθαίο 21:21, Κατά Λουκά 17:6 και Α’ Επιστολή προς Κορινθίους 13:2).
Επομένως, δίδαξε πράγματα που είναι δυνατόν να υλοποιηθούν από κάθε άνθρωπο. Υποσχέθηκε την τελειότητα ως πραγματική δυνατότητα και ως τον στόχο του ανθρώπου. Η πορεία αυτή προς την τελειότητα ξεκινά τόσο απλά όσο οι πρώτες διδαχές του Ιησού, που δεν ζητούν τίποτα παραπάνω πέραν της καλοσύνης και της τιμιότητας.
Σ’ αυτή τη πρώτη περίοδο της διδασκαλίας του, ο Ιησούς υπενθυμίζει μερικές από τις δέκα εντολές που είχε προ αιώνων θέσει ο Μωυσής. Φυσικά, αυτές οι εντολές δεν είναι τίποτε περισσότερο από απλούς, σαφείς κανόνες σωστής κοινωνικής συμπεριφοράς, καλοσύνης και τιμιότητας. Ας μην ξεχνάμε όμως ότι ‘ένα μεγάλο ταξίδι ξεκινά με μονάχα ένα βήμα’. Ομοίως, το ταξίδι προς την φώτιση ξεκινά με απλούς κανόνες, όπως αυτούς που θέτουν οι δέκα εντολές και κυρίως οι πέντε εντολές που επαναλαμβάνει και ο Ιησούς: μη σκοτώνεις, μην επιθυμείς αυτά που έχει ο συνάνθρωπός σου, μη λες ψέματα, μην είσαι εκδικητικός και να είσαι φιλεύσπλαχνος προς όλους τους ανθρώπους, ανεξάρτητα της φυλής ή ιδεολογίας τους. Πράγματι, όποιος καταφέρνει να τηρήσει αυτά στην καθημερινότητά του, είναι ένα βήμα πιο κοντά στην φώτιση και έχει θέσει γερά θεμέλια για την συνέχεια της πορείας του.
«Καθένας λοιπόν που ακούει τούτους τους λόγους μου και τους εφαρμόζει θα ομοιωθεί με φρόνιμο άνθρωπο, ο οποίος οικοδόμησε την οικία του πάνω στο βράχο.» (Κατά Ματθαίο 7:24-26)
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι αστερισμοί γύρω από τον αστερισμό του Κριού, που τελικά έγιναν η πηγή έμπνευσης για τους πρώτους Χριστιανούς ως σύμβολα διδασκαλίας του Χριστιανισμού.
Πάνω από τον αστερισμό του Κριού βρίσκεται ο αστερισμός της βασίλισσας Κασσιόπης, που απεικονίζεται ως μια βασίλισσα στον θρόνο της που κρατά έναν καθρέφτη. Όντας ο Κριός το πρώτο πρακτικό βήμα της πορείας προς την φώτιση και συνεπώς η διαρκής συνειδητοποίηση των καθημερινών πράξεων, ο αστερισμός της βασίλισσας Κασσιόπης συνδέθηκε με την Εκκλησία ως το σύνολο των πιστών που οφείλει να κρατά πάντα ‘καθρέφτη’ για να ‘κοιτάζεται’ μέσα σ’ αυτόν και να κάνει την αυτοκριτική της.
Κάτω από τον αστερισμό των Ιχθύων βρίσκεται ο ιδιαίτερα μεγάλος αστερισμός του Κήτους (Cetus), που απεικονίζεται ως ένα τεράστιο θαλάσσιο τέρας. Οι Εβραίοι και αργότερα οι Χριστιανοί συνέδεσαν αυτόν τον αστερισμό με τον φοβερό Βιβλικό Λεβιάθαν. Στην απεικόνιση του αστερισμού των Ιχθύων, ο λώρος που ενώνει τα δύο ψάρια φαίνεται να είναι δεμένος με τον αστερισμό του Κήτους. Όμως, ο Κριός απεικονίζεται να χτυπά με το πόδι του το σημείο που είναι δεμένοι οι Ιχθύες με το Κήτος, σαν να θέλει να το σπάσει και να ελευθερώσει τους Ιχθύες.
Η σκηνή αυτή στ’ αστέρια, συνδυάστηκε από τους πρώτους Χριστιανούς με τον Χριστό-Κριό, που ελευθερώνει τον Χριστιανισμό-Ιχθύες[3] από τα δεσμά του θανάτου-Λεβιάθαν χαρίζοντας αθανασία.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι ο Ήλιος φαίνεται να κινείται δίπλα στην ‘λίμνη’ του Γαλαξία, κατά την διάρκεια των ημερών που βρίσκεται στον αστερισμό του Κριού. Ομοίως, παρατηρούμε ότι ο Ιησούς διδάσκει διαρκώς δίπλα στη λίμνη, κατά την διάρκεια της εποχής που ορίζεται στα Ευαγγέλια ως ‘του Κριού’.
Το Πάσχα
Τη πρώτη Πανσέληνο μετά τη Πανσέληνο της Εαρινής Ισημερίας εορτάζεται η μεγαλύτερη γιορτή της Χριστιανοσύνης: το Πάσχα. Ο Χριστός πεθαίνει στο σταυρό και ανασταίνεται μετά από τρεις μέρες. Πρόκειται για μια ιδιαίτερα σημαντική εορτή, από κάθε άποψη, και γι’ αυτό δεν είναι τυχαίο που εμφανίζει πάμπολλες ομοιότητες με σχεδόν όλες τις αρχαιότερες εορτές αυτών των ημερών.
Η Εαρινή Ισημερία σηματοδοτεί την αναγέννηση της φύσης μετά την παγωμένη και άγονη περίοδο του Χειμώνα. Τη μέρα αυτή, οι ώρες του φωτός είναι όσες και οι ώρες του σκοταδιού και από αυτή την ημέρα και μετά ο Ήλιος πορεύεται στον τελικό και ολοκληρωτικό του θρίαμβο, το Θερινό Ηλιοστάσιο, την μεγαλύτερη μέρα του έτους. Ανέκαθεν λοιπόν, αυτή η ημέρα (καθώς και οι λίγες μέρες πριν και μετά απ’ αυτή) εορτάζονταν με εξαιρετική λαμπρότητα και συνήθως περιλάμβανε μια «σύνοψη» της ιστορίας του Θεού-Ήλιου που «πέθανε και αναγεννήθηκε».
Στην αρχαία Ελλάδα, τις ημέρες πριν και μετά την Εαρινή Ισημερία, εορτάζονταν τα Αδώνια Μυστήρια. Επρόκειτο για μια γιορτή προς τιμή της Θεάς Αφροδίτης και του θνητού Άδωνη, τον οποίο η Θεά αγάπησε. Το τέλος όμως του Άδωνη ήταν τραγικό, καθώς σκοτώθηκε από βέλος της Θέας Άρτεμις. Απαρηγόρητη η Θεά Αφροδίτη θρηνούσε για τον χαμό του, μέχρι που τελικά εκείνος αναστήθηκε. Ο μύθος φυσικά είναι αλληγορικός και συμβολίζει την βλάστηση που «πεθαίνει» τον Χειμώνα και «ανασταίνεται» την Άνοιξη. Τα δρώμενα των Αδώνιων Μυστηρίων θυμίζουν πολύ τα δρώμενα του Χριστιανικού Πάσχα, ειδικά στην Ελλάδα, μιας και περιλαμβάνουν περιφορά του στολισμένου με λουλούδια επιταφίου του Άδωνη, θρήνο από τις γυναίκες που ακολουθούσαν μαυροφορεμένες τον επιτάφιο με κεριά και ομοιώματα του Άδωνη, και τελικά μεγάλη γιορτή με φαγοπότι μετά την ανάσταση του Άδωνη.
Ο λόγος βέβαια που η εορτή ονομάζεται «Πάσχα» δεν σχετίζεται άμεσα με τα αρχαία ελληνικά μυστήρια, αλλά με την εβραϊκή εορτή του Πάσχα. Η λέξη Πάσχα προέρχεται από την εβραϊκή λέξη «pesah» που σημαίνει «διάβαση» ή ορθότερα «πέρασμα». Οι Εβραίοι γιόρταζαν το «πέρασμά» τους από την σκλαβιά στην ελευθερία, ενθυμούμενοι την απελευθέρωσή τους από τους Αιγύπτιους, όταν ο Μωησής τους οδήγησε μακριά από την Αίγυπτο, περνώντας την Ερυθρά Θάλασσα.
Το εβραϊκό Πάσχα εορτάζεται πάντα με την Εαρινή Πανσέληνο, αφού, όπως αναφέρει το βιβλίο της Εξόδου, η αποχώρησή τους από την Αίγυπτο έγινε με την Εαρινή Πανσέληνο (Έξοδος 12:3-2). Αναζητώντας όμως τις εορτές των Αιγυπτίων για την Εαρινή Ισημερία, συναντάμε την εορτή του «Πισάχ», της «διάβασης» δηλαδή, αλλά αυτή τη φορά της διάβασης του Ήλιου από το σκοτάδι στο φως. Την εποχή αυτή οι Αιγύπτιοι τιμούσαν τον ηλιακό Θεό Όσιρη με «Μείζονα Μυστήρια». Είναι λοιπόν φανερό και απόλυτα λογικό ότι οι Εβραίοι είχαν επηρεαστεί από αυτές τις γιορτές, όντας τόσα πολλά χρόνια υποδουλωμένοι στους Αιγυπτίους.
Φτάνοντας στην εποχή του Χριστιανισμού, φαίνεται ότι παρέμεινε η συνήθεια του εορτασμού του Πάσχα κοντά στην Εαρινή Ισημερία. Άλλωστε και στον Χριστιανισμό εορτάζεται ένα «πέρασμα»: από τον θάνατο στη ζωή.
Επειδή στα Ευαγγέλια αναφέρεται ότι ο Χριστός σταυρώθηκε κοντά στις ημέρες του εβραϊκού Πάσχα, δεν ήταν δυνατόν ν’ απομακρυνθεί πολύ η εορτή της ανάστασής του από την Πανσέληνο της Εαρινής Ισημερίας. Για να μην συμβαίνει όμως ποτέ το χριστιανικό Πάσχα με το εβραϊκό Πάσχα, Η Α’ Οικουμενική Σύνοδος της Νίκαιας (325 μ.Χ.) όρισε ότι η μέρα του χριστιανικού Πάσχα θα εορτάζεται την πρώτη Κυριακή μετά την Πανσέληνο της Εαρινής Ισημερίας. Εάν η Πανσέληνος αυτή συμβαίνει ημέρα Κυριακή, τότε το Πάσχα θα εορτάζεται την αμέσως επόμενη Κυριακή.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
[1] Ο κριός αναφέρεται 98 φορές στην Παλαιά Διαθήκη, αλλά ούτε μια φορά στην Καινή Διαθήκη. Η παρουσίασή του στην Παλαιά Διαθήκη γίνεται πάντα ως ο ‘θυσιαστήριος κριός’. Αναφορικά παραδείγματα όπου δίδονται με λεπτομέρειες οι θυσίες κριαριών και αρνιών: Γεν. 22:13, Έξοδος κεφ. 29, Λευιτικό κεφ. 5, 8, 9, 16, 19, Αριθμούς κεφ. 5, 6, 7, 15, 23, 28, 29, Ιεζεκιήλ κεφ. 43, 45, 46. Ενδιαφέρουσα είναι και η προφητεία στο Δανιήλ 8:3-22. Στην Καινή Διαθήκη, εικάζεται ότι δεν γίνεται καμία αναφορά στον κριό, διότι κριός είναι ο ίδιος ο Χριστός, που θυσιάζεται για τις αμαρτίες του κόσμου.
[2] Κατά Ματθαίο: 1) 4:23 – 2) 8:1 – 3) 8:5 – 4) 8:14 – 5) 8:23 – 6) 8:28 – 7) 9:1 – 8) 9:20 – 9) 9:23 – 10) 9:27 – 11) 9:32 – 12) 12:10.
[3] Βλ. προηγούμενο κεφ. «Οι Ιχθύες».
Leave a Reply