Familiars

Η ιδέα των φαμίλιαρς, στον κόσμο του μυστικισμού και της μαγείας, πρόκειται για έννοια θεμελιώδη και πολύπλευρη. Τα “familiarspirits” ή, σε ελληνική απόδοση, οι “οικείες μαγικές οντότητες”, αναφέρονται, χοντρικά, σε υπερφυσικές οντότητες οι οποίες οικειοθελώς συνεργάζονται με τους μάγους και τις μάγισσες της επιλογής τους.

Σύμφωνα με την παράδοση, στην αρχική σημασία τους, τα “familiars” αποτελούσαν δαιμονικές οντότητες, σταλμένες από τον Διάβολο, με αποστολή να βοηθήσουν, να προστατεύσουν και να ενδυναμώσουν τους μάγους και τις μάγισσες που είχαν συμμαχήσει μαζί Του. Παρά το “βεβαρυμένο” ιστορικό τους ωστόσο, τα familiars φαίνεται να δένονταν με τους μάγους τους, κυρίως στις περιπτώσεις που υπήρχε αμοιβαία εκτίμηση, σε σημείο οι υπηρεσίες τους να ξεπερνούν τα όρια του καθήκοντος και να παραμένουν με τους, τυπικά, αφέντες τους, ως το τέλος της θνητής ζωής τους.

 Με βάση τους θρύλους και τα μεσαιωνικά παραμύθια τα φαμίλιαρς, στην πραγματική τους μορφή ήταν ακαθόριστα, σαν να ισορροπούσαν ανάμεσα σε δύο κόσμους, ενώ, στις περιπτώσεις που έρχονταν σ’ επαφή με τον έξω κόσμο προτιμούσαν τις μορφές ζώων, επιλέγοντας κυρίως τη μεταμόρφωση σε γάτες, αρουραίους, νυχτερίδες και σε πιο σπάνιες περιπτώσεις μέχρι και σε αράχνες, φίδια και κουκουβάγιες.

Η πραγματική μορφή τους βέβαια δεν αναιρούταν τις περισσότερες φορές, μιας και ο θρύλος θέλει τα “familiars” να μεταμορφώνονται σε σκιές, ομίχλη, αλλά και μέχρι σε αποτρόπαιες υπάρξεις για να εκτελέσουν το θέλημα του “αφέντη” τους. Παρά την αναφορά στον όρο “αφέντης” οφείλεται να τονιστεί ότι τα familiars,ακόμα και στις περιπτώσεις που ο “κύριός” τους επέμενε σε κάποια προσταγή του, αποτελούσαν πλάσματα αυτόνομα εκ φύσεως και αυτό είναι που τα ξεχωρίζει και από τις ανώτερες δαιμονικές οντότητες τις οποίες επικαλούνταν και έδεναν οι μάγοι, κυρίως μέσω της πεντάλφας,για να εκτελέσουν συγκεκριμένες, προσεκτικά διατυπωμένες, προσταγές και έπειτα να διωχθούν άμεσα και βίαια λόγω της αναξιόπιστης και εκδικητικής φύσης τους.

Πρακτικά βέβαια, από μια πιο ρεαλιστική οπτική τα φαμίλιαρς θα μπορούσαν να είναι απλώς -εκ φύσεως έξυπνα- ζώα, τα οποία λόγω της συναναστροφής τους με άτομα εξίσου ιδιαίτερα δημιούργησαν μια εκπληκτική, παράξενη για τους υπόλοιπους ανθρώπους προσωπικότητα. Χαρακτηριστικά, τερατώδεις σκύλοι που προστατεύουν τους ιδιοκτήτες τους, τεράστιες μαύρες γάτες που επιτίθενται σε αυτούς από τους οποίους ενοχλείται η ιδιοκτήτριά τους, αλλά και παράξενα πουλιά τα οποία επιλέγουν κτήματα μάγων για να φωλιάσουν, δεν είναι απαραίτητα πράγματα υπερφυσικά. Έτσι και αλλιώς, ανέκαθεν οι μάγοι και οι μάγισσες ήταν πολύ πιο ανεκτικοί στα πλάσματα που τους περιέβαλαν, νιώθοντας άνετα, σεβόμενοι και διατηρώντας πλάσματα που σε άλλες περιοχές οι χωρικοί τα κυνηγούσαν άγρια.

Με βάση τα παραπάνω λοιπόν,οι τρεις συχνότερες απορίες, κυρίως των νέων ατόμων στον χώρο του μεταφυσικού σχετικά με τα φαμίλιαρς είναι: “Υπάρχει δυνατότητα να αποκτήσω ένα familiar και αν ναι ποιο να επιλέξω?Πώς πρόκειται να επηρεάσει την ζωή μου κάτι τέτοιο?”

Η απάντηση στο πρώτο και το τρίτο ερώτημα είναι απλή. “Από την στιγμή που γίνονται αυτές οι ερωτήσεις θα ήταν καλό να μην εμπλακείτε ακόμη με δαιμονικά φαμίλιαρς”. Αντίθετα με τους μύθους, ελάχιστες είναι οι περιπτώσεις ανθρώπων που έχουν δει, έστω και φευγαλαία παρόμοιες υπάρξεις, ενώ για κάποιον χωρίς πείρα και σιδερένιο αυτοέλεγχο μπορεί να είναι πραγματικά απαιτητική εμπειρία το προσπαθήσει να καλέσει κάτι τέτοιο.

Τα όρια των φαμίλιαρς όμως δεν σταματούν εκεί. Στις μέρες μας η διαφορά μεταξύ ενός απλού κατοικιδίου και ενός φαμίλιαρ που φαίνεται να φιλοξενεί κάτι παράξενο και μεγαλειώδες μέσα του είναι καθαρά “ο ιδιοκτήτης”. Έτσι, πάντα υπάρχει η δυνατότητα να επιλέξει κάποιος ένα ζώο της επιλογής του, το οποίο μέσω της συμβίωσης, θα αποκτήσει ρόλο φαμίλιαρ. Οι ισχυρότερες περιπτώσεις βέβαια δημιουργούνται από ζώα τα οποία φαίνεται να “επιλέγουν” τους ιδιοκτήτες τους, όπως ένα γατάκι το οποίο θα αρχίσει να φωνάζει και να ακολουθεί κάποιον στον δρόμο ή στην πόρτα του σπιτιού του ή όπως ένα πουλάκι που περιθάλφθηκε και ταΐστηκε από ανθρώπους από μικρή ηλικία. Αυτό βέβαια δεν είναι πάντα δυνατό και έτσι ποτέ δεν αποκλείεται η απόκτηση ενός φαμίλιαρ μέσω της συγκατοίκησης, ειδικά εάν η απόκτηση αυτή θα γίνει σε μικρή ηλικία.

Βασική συμβουλή: στην περίπτωση που αποφασίζεται να υιοθετηθεί ένα ζώο, στα περισσότερα είδη τα μωρά που γεννήθηκαν σε ανθρώπινο περιβάλλον κουβαλάνε λιγότερο έντονα ένστικτα και είναι πολύ πιο εύκολα στον χειρισμό. Πολλοί προτείνουν την απόκτηση ενός ζώου από κάποιο καταφύγιο, κίνηση αξιέπαινη και ταιριαστή για άτομα που απλώς επιθυμούν να αποκτήσουν ένα ζωάκι. Δεδομένου όμως ότι τα φαμίλιαρς αποτελούν ζώα τα οποία δεν βρίσκονται εύκολα σε καταφύγια και διαμορφώνονται εξαρχής από τους ιδιοκτήτες τους, καλό θα ήταν η συγκατοίκηση να ξεκινήσει με τις καλύτερες προοπτικές, δηλαδή με ένα ζώο μικρό  και ταϊσμένο στο χέρι (και κατά προτίμηση από το χέρι του ιδιοκτήτη). Αυτό αφορά γενικά τα περισσότερα είδη – και κυρίως τα πτηνά – αν και γενικά λίγη σημασία έχει για ζώα όπως οι γάτες και τα άγρια πουλιά.

Πιο συγκεκριμένα, όσον αφορά τα κριτήρια της επιλογής ενός ζώου, μερικές από τις καλύτερες επιλογές θα ήταν:
 1) Μια γάτα: Με πλούσια ιστορική και θρησκευτική παράδοση οι γάτες συνεχίζουν να συμβιώνουν με τους ανθρώπους τα τελευταία 10.000 χρόνια. Ανεξάρτητες, με έντονη,μοναδική προσωπικότητα επιφυλάσσουν μερικές από τις πιο εκπληκτικές προοπτικές. Οι γάτες, αντίθετα με τα υπόλοιπα είδη, έχουν το βασικό χαρακτηριστικό ότι δε διδάσκονται, αλλά μαθαίνουν. Οι γάτες έχουν εκ φύσεως αριστοκρατικό, ανθρώπινο χαρακτήρα τον οποίο βγάζουν πολύ έντονα αν συμβαδίζουν αρμονικά με τους γύρω τους. Οι γάτες, οι οποίες συνεννοούνται με τον ιδιοκτήτη τους, φτάνουν σε σημείο να τον κοιτάζουν, ζητώντας του να τις ακολουθήσει, να τους ανοίξει κάποια πόρτα, να κάτσει μαζί τους ή να του δείξουν ότι κάτι τις ενοχλεί. Γενικά στις γάτες αρμόζει ανθρώπινη αντιμετώπιση και οι αρνητικές συμπεριφορες, όπως χρήση βίας, έχουν μηδαμινά αποτελέσματα. Οι γάτες χρειάζονται απλώς ένα ευγενικό περιβάλλον και μια μεγάλη δόση ηρεμίας, υπομονής και επιθυμίας για επικοινωνία ώστε να βοηθηθεί αυτό που έχουν μέσα τους να αναδυθεί. Μετά από αυτήν την ανάδυση μια γάτα μπορεί να εξισορροπήσει το κλίμα ενός ολόκληρου χώρου, μετατρέποντας μια τρομακτική νύχτα σε ένα ήσυχο ευχάριστο βραδάκι, καθώς και γενικότερα δίνοντας την συνεχή αίσθηση οτι κάτι “οικείο και προστατευτικό” υπάρχει διαρκώς στον χώρο. Δε θα μπορούσαμε παρά να προσθέσουμε ότι μετά από μια συμβίωση μερικών χρόνων με μια τέτοια γάτα οι “διαφορές ανάμεσα σε γάτες και ανθρώπους”, τουλάχιστον για τον ιδιοκτήτη, φλερτάρουν επικίνδυνα με τη σκεψη “Διαφορές; Ποιες διαφορές;”.

2) Έναν παπαγάλο: Με τα τρία πιο εύκολα προσβάσιμα είδη να αποτελούν και τις καλύτερες επιλογές, οι παπαγάλοι, ειδικά εφόσον ληφθούν ταϊσμένοι στο χέρι, μπορούν να αποτελέσουν μερικά από τα πιο εξαιρετικά και ανεξάρτητα κατοικίδια. Η μικρότερη κατηγορία, τα budgie, σε μέγεθος περίπου ενός μεγάλου σπουργιτιού, μπορούν να δημιουργήσουν μια υπερπληθώρα ήχων-ιδιαίτερα τα αρσενικά-ενώ εφόσον εκπαιδευτούν ή ταϊστούν στο χέρι αποζητούν έντονα την επαφή με τους ανθρώπους, ακολουθώντας, τραγουδώντας και εξερευνώντας την πλάτη τους, εννοείται εκτός κλουβιού. Ένα budgie εκτός κλουβιού δίνει την αίσθηση μικρού χαρούμενου ανεμοστρόβιλου,ενώ η ευφυία και τα ένστικτα του φτάνουν σε σημείο να τους δημιουργούν την αίσθηση της ανάλογης “ανθρώπινης αγάπης”.

Προσπερνώντας τα lovebirds, τα οποία αν και εξαιρετικά και υπερενεργητικά πουλιά στερούνται αρκετά την ηρεμία και την άνετη συνεννόηση των άλλων δύο, φτάνουμε στην τρίτη κατηγορία, τα cockatiel. Τα cockatiel είναι μικροί παπαγάλοι που σε πλήρη ανάπτυξη φτάνουν σε άνοιγμα φτερών κοντά στο μισό μέτρο. Είναι από τα πιο ήρεμα είδη παπαγάλων και ειδικά στην περίπτωση που μιλάμε για αρσενικό και ταϊσμένο στο χέρι είναι ένα κινητό θαύμα, ανταγωνιζόμενο άνετα οποιοδήποτε άλλο κλασσικό κατοικίδιο. Ένα εξημερωμένο αρσενικό κοκατίλ είναι σε θέση να συμμετέχει πλήρως στη ζωή μιας οικογένειας, πηγαίνοντας από ώμο σε ώμο και συμμετέχοντας σε οποιαδήποτε οικογενειακή δραστηριότητα από το φαγητό, στο οποίο θα έχει το δικό του ξεχωριστό πιάτο, έως τον άνετο χρόνο μπροστά σε ένα βιβλίο ή στον υπολογιστή. Τα cockatiel είναι σε θέση να μιλάνε και, κυριολεκτικά, όποιος δεν έχει κρατήσει ένα κοκατίλ στον ώμο του, καθώς αυτό ξεμουδιάζει τα φτερά του ενώ τραγουδάει το Hedwig‘sTheme, δεν έχει βιώσει τι είναι “πραγματικά μαγεία”. Ενδεικτικά, για κανένα από τα τρία είδη η τιμή ενός εξημερωμένου, ταϊσμένου στο χέρι νεαρού πτηνού δεν ξεπερνά τα 100 ευρώ, ενώ στα budgie οι τιμές για πτηνό εκτροφέα δεν κλιμακώνονται πάνω από 50.

3) Έναν σκύλο: Μια αρκετά περίπλοκη πιθανότητα. Οι πλήρεις δυνατότητες των σκύλων εκδηλώνονται στην εξοχή και στην ερημιά. Δεν είναι σπάνιο μάλιστα να ακούγονται σε χωριά δεκάδες περίεργες ιστορίες για σκύλους με αλλόκοτες ή μυστηριώδεις συμπεριφορές. Μιλώντας δε ειδικά για σκυλιά όπως τα γκρένενταλ (με μακρύ μαύρο τρίχωμα και λεπτή μουσούδα) έχουμε την ακριβή περιγραφή των μισών δαιμόνων και ξωτικών που μεταμορφώνονταν σε σκυλιά. Οι σκύλοι στην πόλη όμως δε λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο. Μπορούν μεν να είναι μια εξαιρετική παρέα σε άτομα που χρειάζονται βοήθεια, αλλά ταυτόχρονα αποτελούν και μια δεκαετή δέσμευση, η οποία δύσκολα θα έπρεπε να γίνεται δεκτή χωρίς πρόθυμο οικογενειακό περιβάλλον μιας και η πιθανή αποποίηση των ευθυνών του από τον ιδιοκτήτη του μεταφράζεται σε “θάνατο”. Πρέπει επίσης να σημειωθεί οτι οι σκύλοι επηρεάζουν περισσότερο τον “ιδιοκτήτη” τους παρά το ίδιο το περιβάλλον. Ενώ είναι γενικά πηγαία φωτεινά και ευχάριστα ζώα, δεν ευννοούν τον εσωτερισμό και δεν προωθούν ιδιαίτερα το μυστικιστικό κλίμα.

4) Μια σαύρα ή μια αράχνη: Και τα δύο, αν και σπάνιες επιλογές, αποτελούν πλάσματα με “αύρα” και συμπεριφορά που παραπέμπει σε αρχαίες εποχές. Παρά τις αρνητικές εντυπώσεις που σχηματίζονται συχνά, η παράδοση θέλει τις σαύρες να φέρνουν καλοτυχία στα σπίτια, ενώ οι αράχνες θεωρούνται ιδιαίτερα ωφέλιμες μιας και μειώνουν τον αριθμό των “βλαβερών” εντόμων. Η κίνηση τους, που συχνά φέρνει σε αμηχανία τον άνθρωπο, πρόκειται για μια αμφιταλάντευση ανάμεσα σε στιγμές απόλυτης στασιμότητας και σε στιγμές κεραυνοβόλου ταχύτητας. Τόσο οι σαύρες, ως οι τελευταίοι μακρινοί συγγενείς των δεινοσαύρων, όσο και οι αράχνες, με την εκπληκτική για έντομα δυνατότητα που έχουν αναπτύξει να δημιουργούν σταθερότατους ιστούς, πολλές φορές στο μέγεθός τους, μοιάζουν σαν μια ανάσα από έναν άλλο κόσμο.

5) Μυρμήγκια: Ακούγεται παράξενο αλλά λίγη ώρα με αυτά τα μικρά πλασματάκια προσφέρει στον καθένα μια αρκετά διαφορετική οπτική για τον κόσμο. Πέρα από τα γνωστά στοιχεία για τη δύναμη και την υπακοή στην βασίλισσά τους, τα μυρμήγκια παρά το μικρό τους μέγεθος είναι μια από τις καλύτερες γειώσεις όταν αρχίζει κάποιος να χάνει τον κόσμο κάτω από τα πόδια του. Κυριολεκτικά, δίνουν την αίσθηση ότι ένα ανεξάρτητο οικοσύστημα δημιουργείται παράλληλα με τον κόσμο του ιδιοκτήτη (στη βεράντα ή στον κήπο) αναγνωρίζοντάς του ότι οι προσπάθειές του δεν έχουν πάει χαμένες και ότι υπάρχει πραγματικά δυνατότητα να υπάρξει ανεξάρτητη ζωή, τόσο στον χώρο που δημιούργησε ή συντηρεί, όσο και παράλληλα με τον ίδιο τον ιδιοκτήτη, που ξαφνικά συνειδητοποιεί την ένταξή του σε ένα διαφορετικό οικοσύστημα.

Ανεξάρτητα από τα παραπάνω είδη, είναι απολύτως απαραίτητο να τονιστεί το εξής. Οι υπηρεσίες που προσφέρουν τα φαμίλιαρς είναι κυρίως η μεταβολή του χώρου και του ιδιοκτήτη τους σε κάτι πιο αρχαίο, μοναδικό και μαγικό. Φαμίλιαρς όμως δεν πρέπει να θεωρούνται στην εποχή μας αποκλειστικά τα ζώα που ταιριάζουν σε αυτόν τον ρόλο. Από όλους ίσως έχουν παρατηρηθεί κήποι με  βλάστηση που φαντάζουν σχεδόν εξωπραγματικοί, με τρανταχτό παράδειγμα τα σαρκοφάγα φυτά που αντιδρούν σε ερεθίσματα. Σπίτια που μοιάζουν να κρύβουν μια περίεργη προσωπικότητα και επηρεάζουν τον ψυχισμό μας αναλόγως. Ας μην ξεχνάμε την ιστορία του Σεβάχ, που μετά από τις περιπλανήσεις του δημιούργησε έναν γιγαντιαίο κήπο και πρόσθεσε μια απειρία εξωτικών και ωδικών πτηνών, δημιουργώντας μια μικρογραφία μαγικών κήπων. Έτσι, θα ήταν καλό γενικά να έχουμε πάντοτε στο πίσω μέρος του μυαλό μας ότι  ένα σπίτι και ένας κήπος διαμορφωμένοι με ιδιαίτερη φροντίδα και “μαγική” διάθεση θα μπορούσαν να αποτελέσουν οικία και για οποιοδήποτε ζωντανό πλάσμα.

Όσοι λοιπόν επιθυμούν να ασχοληθούν με την υπόθεση ενός φαμίλιαρ, υλικού ή μη, θα ήταν ίδιαιτερα σημαντικό να θυμούνται έναν χρυσό κανόνα. “Ποτέ μη φιλοξενείς έναν ελέφαντα σε διαμέρισμα 3x3. Διάλεξε αυτό που ταιριάζει με τον τρόπο ζωής σου”.